Nauki Humanistyczne i Społeczne

Studia Socjologiczne

Zawartość

Studia Socjologiczne | 2023 | No 3

Autorzy i Afiliacje

Hanna Bojar
1
ORCID: ORCID
Marta Karkowska
1
ORCID: ORCID

  1. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W artykule opisujemy zmiany w zakresie jakości badań jakościowych wynikające z dostosowywania praktyk badawczych do warunków pandemicznych na kolejnych etapach procesu badawczego. Analiza powstała na podstawie 32 wywiadów pogłębionych z badaczami i badaczkami społeczno-humanistycznymi. Omawiamy „drogi do jakości” i „drogi do niejakości” w badaniach jakościowych w czasie kryzysu pandemicznego. Osoby prowadzące badania cechowała ambiwalencja w ocenie wpływu warunków pandemicznych na jakość ich badań. Analiza skupień pokazała z kolei, że strategie zapewniania jakości badań jakościowych w pandemii różniły się ze względu na uważność na zmiany jakości w różnych fazach procesu badawczego. Wyróżniono strategie polegające na dążeniu do osiągania jakości głównie na etapie realizacji badań oraz strategie holistyczne, skupione na zapewnianiu jakości we wszystkich fazach badania. Uzyskane wyniki zostały zinterpretowane w odniesieniu do czterech podejść do jakości badań jakościowych wyróżnionych na podstawie analizy literatury przedmiotu.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Całek, Grzegorz. 2023. „Wreszcie się wyspałam, po raz pierwszy sama upiekłam bułeczki…”– spojrzenie na pierwszy tydzień pandemii COVID-19 w Polsce. Przegląd Socjologiczny, 72, 1. DOI: 10.26485/PS/2023/72.1.
2. Charmaz, Kathy. 2009. Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przekład Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Denzin Norman K., Yvonna S. Lincoln. 2009. Metody badań jakościowych, t. II. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
4. Dolińska, Anna, Kamil Łuczaj, Olga Kurek-Ochmańska. 2022. Metoda biograficzna w kontekście badań jakościowych realizowanych zdalnie – możliwości, ograniczenia i aspekty etyczne. Przegląd Socjologiczny, 71, 1: 61–84. DOI: 10.26485/PS/2022/71.1/3.
5. Ferlatte, Olivier, Julie Karmann, Geneviève Gariépy, Katherine L. Frohlich, Gregory Moullec, Valérie Lemieux, Réjean Hébert. 2022. Virtual photovoice with older adults: Methodological reflections during the COVID-19 Pandemic. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221095656.
6. Flick, Uwe. 2011. Jakość w badaniach jakościowych. Przekład Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
7. Gibbs, Graham. 2011. Analizowanie danych jakościowych. Przekład Maja Brzozowska-Brywczyńska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Hammersley, Martin. 2007. The issue of quality in qualitative research. International Journal of Research & Method in Education, 21, 3: 287–305.
9. Horolets, Anna. 2016. Badacz jako gość. Przegląd Socjologii Jakościowej, 12, 3: 54‒69. http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume35/PSJ_12_3_Horolets.pdf [21.03.22023].
10. Howlett Marnie. 2021. Looking at the ‘field’ through a Zoom lens: Methodological reflections on conducting online research during a global pandemic. Qualitative Research, 22 (3): 387–402. DOI:10.1177/1468794120985691.
11. Joseph, Dawn, Reshmi Lahiri-Roy, Jemima Bunn. 2022. A trio of teacher education voices: Developing professional relationships through co-caring and belonging during the pandemic. Qualitative Research Journal, 22, 2: 157–172. DOI: 10.1108/QRJ-04-2021-0045.
12. Kalinowska, Katarzyna, Beata Bielska, Sylwia Męcfal, Adrianna Surmiak. 2022. Czy badać? Co badać? Jak badać? Strategie badawcze w naukach społecznych i humanistycznych w pierwszej fali pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, 4: 34–59. DOI: 10.18778/1733-8069.18.4.02.
13. Kim, Jaymelee J., Sierra Williams, Erin R. Eldridge, Amanda J. Reinke. 2023. Digitally shaped ethnographic relationships during a global pandemic and beyond. Qualitative Research, 23, 3: 809–824. DOI: 10.1177/14687941211052275.
14. Konecki, Krzysztof T. 2019. Kreatywność w badaniach jakościowych. Pomiędzy procedurami a intuicją. Przegląd Socjologii Jakościowej, 15, 3: 30–54. DOI: 10.18778/1733-8069.15.3.03.
15. Krajewski, Marek, Maciej Frąckowiak, Małgorzata Kubacka, Łukasz Rogowski. 2021. The bright side of the crisis. The positive aspects of the COVID-19 pandemic according to the Poles. European Societies, 23, sup1: S777–S790. DOI: 10.1080/14616696.2020.1836387.
16. Kvale, Steinar. 2010. Prowadzenie wywiadów. Przekład Agata Dziuban. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
17. Lincoln, Yvonna S., Egon G. Guba. 1985. Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage Publications.
18. Long, Andrew F., Mary Godfrey. 2004. An evaluation tool to assess the quality of qualitative research studies. International Journal of Social Research Methodology, 7, 2: 181–196. DOI: 10.1080/1364557032000045302.
19. Łukianow, Małgorzata, Maja Głowacka, Monika Helak, Justyna Kościńska, Mateusz Mazzini. 2021. Poles in the face of forced isolation. A study of the Polish socjety during the COVID-19 pandemic based on ‘Pandemic Diaries’ competition. European Societies, 23, sup1: S844–S858. DOI: 10.1080/14616696.2020.1841264.
20. Marzi, Sonja. 2021. Participatory video from a distance: Co-producing knowledge during the COVID-19 pandemic using smartphones. Qualitative Research, 1–17. DOI: 10.1177/14687941211038171.
21. Minello Alessandra, Sara Martucci, Lidia K. C. Manzo. 2021. The pandemic and the academic mothers: Present hardships and future perspectives. European Societies, 23, sup1: S82–S94. DOI: 10.1080/14616696.2020.1809690.
22. Mwambari, David, Andrea Purdeková, Aymar Nyenyezi Bisoka. 2021. COVID-19 and research in conflict-affected contexts: Distanced methods and the digitalisation of suffering. Qualitative Research, 22, 6: 969–978. DOI: 10.1177/1468794121999014.
23. Naganathan, Gayathri, Sinthu Srikanthan, Abhirami Balachandran, Angel Gladdy, Vasuki Shanmuganathan. 2022. Collaborative zoom coding – a novel approach to qualitative analysis. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221075862.
24. Nawojski, Radosław, Beata Kowalska. 2022. „KIEDY PAŃSTWO MNIE NIE CHRONI…” – oddolne mobilizacje na rzecz praw reprodukcyjnych a doświadczanie obywatelstwa . Studia Socjologiczne, 1, 244: 81–103. DOI: 10.24425/sts.2022.140597.
25. Novotný Lukáš, Hynek Böhm. 2022. New re-bordering left them alone and neglected: Czech cross-border commuters in German-Czech borderland. European Societies, 24, 3: 333–353. DOI: 10.1080/14616696.2022.2052144.
26. Oliffe, John L. 2021. Zoom interviews: Benefits and concessions. International Journal of Qualitative Methods, 20. DOI: 10.1177/16094069211053522.
27. Ossowski, Stanisław. 1967. O osobliwościach nauk społecznych. W: S. Ossowski. Dzieła, t. IV. Warszawa: PWN.
28. Polkowska, Dominika. 2021. Przyspieszenie czy spowolnienie? Praca platformowa dostawców jedzenia w dobie pandemii Sars-Cov-2. Studia Socjologiczne, 4, 243: 109–133. DOI: 10.24425/sts.2021.139724.
29. Radzińska, Jowita. 2022. Między elastycznością a spójnością – wykorzystanie metod asynchronicznych w jakościowym badaniu podłużnym realizowanym w trakcie pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, 3: 10–31. DOI: 10.18778/1733-8069.18.3.02.
30. Rahman, Syahirah A., Lauren Tuckerman, Tim Vorley, Cristian Gherhes. 2021. Resilient research in the field: Insights and lessons from adapting qualitative research projects during the COVID-19 pandemic. International Journal of Qualitative Methods, 20. DOI: 10.1177/16094069211016106.
31. Ravenek, Michael J., Debbie L. Rudman. 2013. Bridging conceptions of quality in moments of qualitative research. International Journal of Qualitative Methods, 12, 1: 436–456. DOI: 10.1177/160940691301200122.
32. Seale, Clive. 1999. The quality of qualitative research. Thousand Oaks, CA: Sage.
33. Surmiak, Adrianna, Bielska Beata, Kalinowska Katarzyna. 2022. Social Researchers’ Approaches to Research Ethics During the COVID-19 Pandemic: An Exploratory Study. Journal of Empirical Research on Human Research Ethics, 17,1.2: 213–222. DOI: 10.1177/15562646211055056.
34. Tarrant Anna, Laura Way, Linzi Ladlow. 2021. ‘Oh sorry, I’ve muted you!’: Issues of connection and connectivity in qualitative (longitudinal) research with young fathers and family support professionals. International Journal of Social Research Methodology, DOI: 10.1080/13645579.2021.1986313.
35. ‘t Hart, Dorinda. 2021. Covid times make ‘deep listening’ explicit: Changing the space between interviewer and participant. Qualitative Research, 0: 1-16. DOI: 10.1177/14687941211027780.
36. Thunberg, Sara, Linda Arnell. 2021. Pioneering the use of technologies in qualitative research – A research review of the use of digital interviews. International Journal of Social Research Methodology, 25, 6: 757–768. DOI: 10.1080/13645579.2021.1935565. 37. Tracy, Sarah J. 2010. Qualitative quality: Eight “big-tent” criteria for excellent qualitative research. Qualitative Inquiry, 16, 10: 837–851. DOI: 10.1177/1077800410383121.
38. Watson, Ash, Deborah Lupton. 2022. Remote fieldwork in homes during the COVID-19 pandemic: Video-call ethnography and map drawing methods. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221078376.
39. Wyka, Anna. 1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
40. Żadkowska Magdalena, Bogna Dowgiałło, Magdalena Gajewska, Magdalena Herzberg-Kurasz, Marianna Kostecka. 2022. The sociological confessional: A reflexive process in the transformation from face-to-face to online interview. International Journal of Qualitative Methods, 21: 1–12. DOI:10.1177/16094069221084785.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Sylwia Męcfal
1
ORCID: ORCID
Beata Bielska
2
ORCID: ORCID
Katarzyna Kalinowska
3
ORCID: ORCID
Adrianna Surmiak
4
ORCID: ORCID

  1. Instytut Socjologii, Uniwersytet Łódzki
  2. Instytut Socjologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
  3. Instytut Socjologii im. E. Wnuk-Lipińskiego Collegium Civitas
  4. Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest próbą refleksji nad metodologicznymi wyzwaniami, jakie pojawiły się w czasie pandemii COVID-19 podczas realizacji jakościowej części projektu badawczego poświęconego feminizacji pandemii. W ramach badań prowadziłyśmy indywidualne wywiady online z kobietami pracującymi na uczelni wyższej. W niniejszym tekście bazując na doświadczeniach własnych z badania przeprowadzonego online oraz odwołując się do dyskusji w kręgu polskich badaczek i badaczy jakościowych aktualizujemy popularne mity z obszaru metodologii badań jakościowych dotyczące wywiadów zdalnych. Ponadto, w związku z tym, że zespół badawczy pracował tylko i wyłącznie w formie zdalnej, podejmujemy także refleksję nad wpływem pracy online na prowadzenie badań i naszą postawę badawczą.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Andrejuk, Katarzyna. 2020. Online qualitative research in immigrant communities: Opportunities and challenges during the pandemic. Ask: Research and Methods, 29, 1: 55–73. DOI: 10.18061/ask.v29i1.0004.
2. Acker, Sandra. 2000. In/out/side: Positioning the researcher in feminist qualitative research. Resources for Feminist Research, 28, 1–2: 172–189.
3. Adams-Hutcheson, Gail, Robin Longhurst. 2017. ‘At least in person there would have been a cup of tea’: Interviewing via Skype. Area, 49, 2: 148–155. DOI: 10.1111/area.12306.
4. Archibald, Mandy M., Rachel C. Ambagtsheer, G. Casey Mavourneen, Michael Lawless. 2019. Using Zoom Videoconferencing for Qualitative Data Collection: Perceptions and Experiences of Researchers and Participants. International Journal of Qualitative Methods, 18. DOI: 10.1177/1609406919874596.
5. Australian National University (2020) Guide to Fieldwork Strategies in Response to COVID-19. https://www.anu.edu.au/files/guidance/ANU%20Guide%20to%20Fieldwork%20Strategies%20in%20Response%20to%20COVID-19%2C%20v1.0.pdf. Dostęp 11.03.2023.
6. Bampton, Robert, Christopher Cowton, Yvonne Downs. 2013. The E-Interview in Qualitative Research. In: N. Sappleton, ed. Advancing Research Methods with New Technologies. Portland: International Science Reference, 329–343.
7. Barclay, Kate, Sonia Garcia. 2020. Adapting Research Methodologies in the COVID-19 Pandemic. https://earthlab.uw.edu/2020/07/adapting-research-methodologies-inthe-covid-19-pandemic/. Dostęp 11.03.2023.
8. Basch, Johannes M., Klaus G. Melchers, Anja Kurz, Maya Krieger, Linda Miller. 2021. It Takes More Than a Good Camera: Which Factors Contribute to Differences Between Face-to-Face Interviews and Videoconference Interviews Regarding Performance Ratings and Interviewee Perceptions?. Journal of Business and Psychology, 36: 921–940. DOI: 10.1007/s10869-020-09714-3.
9. Batorski, Dominik, Marta Olcoń-Kubicka. 2006. Prowadzenie badań przez Internet-podstawowe zagadnienia metodologiczne. Studia Socjologiczne, 3: 99–132. https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/studia_socjologiczne_2006_nr3_s.99_132.pdf Dostęp: 10.02.2023.
10. Binder, Piotr. 2021. The Social Experiment of Remote Work Forced by the Pandemic from a Qualitative Research Perspective. Kultura i Społeczeństwo, 65(1): 65-86. DOI: 10.35757/KiS.2021.65.1.2.
11. Binder, Piotr. 2022. Praca zdalna w czasie pandemii i jej implikacje dla rodzin z dziećmi–badanie jakościowe. Przegląd Socjologii Jakościowej, 18(1): 82-110. DOI: 10.18778/1733-8069.18.1.05.
12. Brown, Nicole. 2018. Video-Conference Interviews: Ethical and Methodological Concerns in the Context of Health Research. SAGE Research Methods Cases. DOI: 10.4135/9781526441812.
13. Bryman, Alan. 2012. Social Research Methods. Oxford: Oxford University Press.
14. Day, Suzanne. 2012. A Reflexive Lens: Exploring Dilemmas of Qualitative Methodology through the Concept of Reflexivity. Qualitative Sociology Review, 8, 1: 60–85. DOI: 10.18778/1733-8077.8.1.04.
15. Deakin, Hannah, Kelly Wakefield. 2014. Skype interviewing: reflections of two PhD researchers. Qualitative Research,14, 5: 603–616. DOI: 10.1177/1468794113488126.
16. Dolińska, Anna, Kamil Łuczaj, Olga Kurek-Ochmańska. 2022. Metoda biograficzna w kontekście badań jakościowych realizowanych zdalnie – możliwości, ograniczenia i aspekty etyczne. Przegląd Socjologiczny, 71, 1: 61–84. DOI: 10.26485/PS/2022/71.1/3.
17. Dwyer, Sonia C., Jennifer L. Buckle. 2009. The Space Between: On Being an Insider-Outsider in Qualitative Research. International Journal of Qualitative Methods, 8, 1: 54–63. DOI: 10.1177/160940690900800105.
18. England, Kim. 1994. Getting Personal: Reflexivity, Positionality, and Feminist Research. The Professional Geographer, 46, 1: 80–89.
19. Elwood, Sarah A., Deborah G. Martin. 2000. “Placing” Interviews: Location and Scales of Power in Qualitative Research. The Professional Geographer, 52, 4: 649–657. DOI: 10.1111/0033-0124.00253.
20. Federacja Konsumentów. 2021. Wykluczenie cyfrowe podczas pandemii. Dostęp oraz korzystanie z internetu i komputera w wybranych grupach społecznych, http://www.federacja-konsumentow.org.pl/p,1689,dad1c,raport-fk-wykluczenie-cyfrowe.pdf. Dostęp 09.03.2023.
21. Finch, Janet. 1993. ‘It’s great to have someone to talk to’: Ethics and politics of interviewing women. Open University Press.
22. Goffman, Erving. 2000. Człowiek w teatrze życia codziennego. Przekład Helena Datner-Śpiewak, Paweł Śpiewak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
23. Górak-Sosnowska, Katarzyna, Lidia Tomaszewska. 2022. Administracja uczelni w dobie pandemii. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
24. Hałas, Elżbieta. 2016. Refleksyjny podmiot w świecie społecznym. O paradygmacie i założeniach socjologii interpretacyjnej. Roczniki Nauk Społecznych, 8, 44, 4: 35–50. DOI: 10.18290/rns.2016.44.4-2.
25. Haraway, Donna. 1988. Situated knowledges: the science question in feminism and the privilege of partial perspective. Feminist Studies, 14: 575–599.
26. Harvey, Orlanda, Edwin van Teijlingen, Margarete Parrish. 2023. Using a Range of Communication Tools to Interview a Hard-to-Reach Population. Sociological Research Online, 1–12. DOI: 10.1177/13607804221142212.
27. Herzog, Hanna. 2012. Interview location and its social meaning. The SAGE handbook of interview research: The complexity of the craft, 207–218.
28. Hesse-Biber, Sharlene N., ed. 2014. Feminist Research Practice: A Primer. Thousand Oaks: Sage.
29. Hesse-Biber, Sharlene N. 2007. ‘The Practice of Feminist In-Depth Interviewing’. In: S.N. Hesse-Biber, P.L. Leavy, eds. Feminist Research Practice: A Primer. London: Sage, 111–148.
30. Howlett, Marnie. 2022. Looking at the ‘field’ through a Zoom lens: Methodological reflections on conducting online research during a global pandemic. Qualitative Research, 22, 3: 387–402. DOI: 10.1177/1468794120985691.
31. Irgil, Ezgi. 2021. Broadening the positionality in migration studies: Assigned insider category. Migration Studies, 993: 1215–1229. DOI: 10.1093/migration/mnaa016.
32. James, Nalita, Hugh Busher. 2006. Credibility, authenticity and voice: dilemmas in online interviewing. Qualitative Research, 6, 3: 403–420. DOI: 10.1177/1468794106065010.
33. Jemielniak, Dariusz. 2019. Socjologia Internetu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
34. Jenner, Brandy M., Kit C. Myers. 2019. Intimacy, rapport, and exceptional disclosure: a comparison of in-person and mediated interview contexts. International Journal of Social Research Methodology, 22, 2: 165–177. DOI: 10.1080/13645579.2018.1512694.
35. Johnson, John M., Timothy Rowlands. 2012. The interpersonal dynamics of in-depth interviewing. In: J.F. Gubrium et al., eds. The SAGE Handbook of Interview Research. The Complexity of the Craft. Thousand Oaks: Sage Publications, 99–114.
36. Kalinowska, Katarzyna, Beata Bielska, Sylwia Męcfal, Adrianna Surmiak. 2022. Czy badać? Co badać? Jak badać? Strategie badawcze w naukach społecznych i humanistycznych w pierwszej fali pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, XVIII, 4: 34–59. DOI: 10.18778/1733-8069.18.4.02.
37. Keen, Sam, Martha Lomeli-Rodriguez, Helene Joffe. 2022. From Challenge to Opportunity: Virtual Qualitative Research During COVID-19 and Beyond. International Journal of Qualitative Methods, 21. DOI: 10.1177/16094069221105075.
38. Kim, Bryan, Bradley Brenner, Christopther Liang, Penelope Asay. 2003. A qualitative study of adaptation experiences of 1.5-generation Asian Americans. Cultural Diversity & Ethnic Minority Psychology, 9, 2: 156–170.
39. Kirk, Jerome, Mark L. Miller. 1986. Reliability and validity in qualitative research. Thousand Oaks: Sage Publications.
40. Krouwel, Matthew, Kate Jolly, Sheila Greenfield. 2019. Comparing Skype (video calling) and in-person qualitative interview modes in a study of people with irritable bowel syndrome – an exploratory comparative analysis. BMC Medical Research Methodology, 19, 219. DOI: 10.1186/s12874-019-0867-9.
41. Krueger, Richard. 1994. Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
42. Kvale, Steainar. 2010. Prowadzenie wywiadów. Przekład Agata Dziuban. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
43. Letherby, Gayle. 2003. Feminist Research in Theory and Practice. Maidenhead: Open University Press.
44. Lewandowska, Izabela. 2004. Wywiad jako technika zdobywania informacji źródłowych w badaniu historii najnowszej. Echa Przeszłości, 5: 279–299. https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Echa_Przeszlosci/Echa_Przeszlosci-r2004-t5/Echa_Przeszlosci-r2004-t5-s279-299/Echa_Przeszlosci-r2004-t5-s279-299.pdf. Dostęp: 11.03.2023.
45. Linabary, Jasmine R., Stephanie A. Hamel. 2017. Feminist online interviewing: engaging issues of power, resistance and reflexivity in practice. Feminist review, 115, 1: 97–113. DOI: 10.1057/s41305-017-0041-3.
46. Lo Iacono, Valeria, Paul Symonds, David H.K. Brown. 2016. Skype as a Tool for Qualitative Research Interviews. Sociological Research Online, 21, 2: 103–117. DOI: 10.5153/sro.3952.
47. Lobe, Bojana, David Morgan, Kim A. Hoffman. 2020. Qualitative data collection in an era of social distancing. International Journal of Qualitative Methods, 19: 1–8.
48. Lupton, Deborah. 2021. Doing fieldwork in a pandemic (crowd-sourced document), revised version. https://docs.google.com/document/d/1clGjGABB2h2qbduTgfqribHmog9B6P0NvMgVuiHZCl8/edit. Dostęp 02.03.2023.
49. Mason-Bish, Hannah. 2019. The elite delusion: reflexivity, identity and positionality in qualitative research. Qualitative Research, 19, 3: 263–276. DOI: 10.1177/1468794118770078.
50. McMaster University. 2020. Guidelines for Fieldwork During the COVID-19 Pandemic. https://hr.mcmaster.ca/app/uploads/2020/05/Fieldwork-Research-GuidelinesCOVID-19-FINAL.pdf. Dostęp: 11.03.2023.
51. Naples, Nancy A. 1996. A feminist revisiting of the insider/outsider debate: The “outsider phenomenon” in rural Iowa. Qualitative sociology, 19: 83–106. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02393249.
52. Narodowe Centrum Nauki. 2020. Komunikat w sprawie realizacji projektów badawczych w czasie pandemii COVID-19. https://www.ncn.gov.pl/aktualnosci/2020-07-13-komunikat-w-sprawie-realizacji-projektow-badawczych-w-czasie-pandemiicovid-19. Dostęp 13.03.2023.
53. Nguyen, Minh Hao, Jonathan Gruber, Jaelle Fuchs, Will Marler, Amanda Hunsaker, Eszter Hargittai. 2020. Changes in Digital Communication During the COVID-19 Global Pandemic: Implications for Digital Inequality and Future Research. Social Media + Society, 1–6. DOI: 10.1177/2056305120948255.
54. Niżnik, Józef. 1972. Wokół formalno-strukturalnej koncepcji mitu. E. Cassirer i C. Lévi-Strauss. Człowiek i Światopogląd, 5: 113–115.
55. O’Connor, Henrietta, Claire Madge. 2017. Online Interviewing. In: N.G. Fielding, R.M. Lee, G. Blank, eds. The SAGE Handbook of Online Research Methods. Thousand Oaks: Sage, 416–434.
56. Oakley, Anne. 2016. Interviewing Women Again: Power, Time and the Gift. Sociology, 50, 1: 195–213. DOI: 10.1177/0038038515580253.
57. Oakley, Anne. 1981. Interviewing women: A contradiction in terms. In: H. Roberts, ed. Doing Feminist Research. London: Routledge, 30–61.
58. Olser, Lucy, Dan Zahavi. 2022. Sociality and Embodiment: Online Communication During and After Covid-19. Found Sci. DOI: 10.1007/s10699-022-09861-1.
59. Pike, Kenneth L. 1954. Language in relation to a unified theory of the structure of human behavior. Summer Institute of Linguistics.
60. Przegląd Socjologii Jakościowej. 2012. VIII(1). Socjologia Jakościowa – innowacyjne metody w badaniach jakościowych. http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume18/PSJ_8_1.pdf.
61. Ramazanoglu, Caroline, Janet Holland. 2002 . Feminist Methodology: Challenges and Choices. London: Sage Publications.
62. Reay, Diane. 1996. Dealing with Difficult Differences: Reflexivity and Social Class in Feminist Research. Feminism & Psychology, 6, 3: 443–456. DOI: 10.1177/0959353596063007.
63. Reinharz, Shulamit, Susan E. Chase. 2002. Interviewing women. In: F. Jaber Gubrium, J.A. Holstein, eds. Handbook of Interview Research: Context and Method. Thousand Oaks: Sage, 221–238.
64. Ricoeur, Paul. 1986. Symbolika zła. Przekład Maryna Ochab, Stansław Cichowicz. Warszawa: Aletheia.
65. Ricoeur, Paul. 1991. “Myth as the Bearer of Possible Worlds”. A Ricoeur Reader: Reflection and Imagination. Toronto: University of Toronto Press, 482–490.
66. Rosenthal, Gabriele 2018. Interpretative Social Research. Göttingen: University Press.
67. Salmons, Janet. 2014. Qualitative online interviews. Thousand Oaks: Sage. DOI: 10.4135/9781071878880.
68. Seitz, Sally. 2016. Pixilated partnerships, overcoming obstacles in qualitative interviews via Skype: a research note. Qualitative Research, 16, 2: 229–235. DOI: 10.1177/1468794115577011.
69. Siuda, Piotr, red. 2016. Metody badań online. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
70. Ślęzak, Izabela. 2021. Zło konieczne, substytut, szansa – wykorzystanie komunikatora Skype w badaniach jakościowych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 17, 4: 88–113. DOI: 10.18778/1733-8069.17.4.05.
71. Ślęzak, Izabela. 2019. Praca nad zaufaniem. Etyczne, praktyczne i metodologiczne wyzwania w relacjach badacz–badani na przykładzie etnografii agencji towarzyskich. Przegląd Socjologii Jakościowej, 14, 1: 138–162. DOI: 10.18778/1733-8069.14.1.07.
72. Spivak, Gayatri Chakravorty. 1988. Can the subaltern speak?. In: C. Nelson, L. Grossberg, eds. Marxism and the Interpretation of Culture. Basingstoke: Macmillan, 271–313.
73. Stacey, Judith. 1991. Can there be a feminist ethnography? In: S.B. Gluck, D. Patai, eds. Women’s Words: The Feminist Practice of Oral History. London: Routledge, 111–120.
74. Thunberg, Sara, Linda Arnell. 2021. Pioneering the use of technologies in qualitative research – A research review of the use of digital interviews. International Journal of Social Research Methodology, 25, 6: 757–768. DOI: 10.1080/13645579.2021.1935565.
75. Toldi, Nicole L. 2021. Job applicants favor video interviewing in the candidate-selection process. Employment Relations Today, 38: 19–27. DOI: 10.1002/ert.20351.
76. Tristram, Hoole, Hooley Marriott, Jane Wellens. 2012. “Introduction.” What is Online Research?: Using the Internet for Social Science Research. London: Bloomsbury Academic, 1–6. The ‚What is?’ Research Methods Series. Bloomsbury Collections. DOI: 10.1002/ert.20351.
77. Walentynowicz-Moryl, Katarzyna. 2017. Indywidualny wywiad online – technika asynchroniczna. Relacje. Studia z nauk społecznych, 3: 55–65. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-512db671-6292-4d81-b375-4d400ee50b87.
78. Weller, Susie. 2015. The potentials and pitfalls of using Skype for qualitative (longitudinal) interviews. NCRM Working Paper, Southampton, England: National Centre for Research Methods. https://eprints.ncrm.ac.uk/id/eprint/3757. Dostęp: 12.10.2022.
79. Wolf, Diane L. 1996. Feminist Dilemmas in Fieldwork. Oxford: Westview Press.
80. Wyka, Anna. 1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Aneta Ostaszewska
1
ORCID: ORCID
Marta Pietrusińska
2
ORCID: ORCID

  1. WSNSiR, Uniwersytet Warszawski
  2. Wydział Pedagogiczny, Wydział Socjologii, Uniwersytet Warszawski
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Adamczyk, Stanisław, Stanisław Dyksiński, Franciszek Jakubczak, red. 1971. Pół wieku pamiętnikarstwa. Wybór i opracowanie. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
2. Alon, Tita, Sena Coskun, Matthias Doepke, David Koll, Michele Tertilt. 2021. Shecession: Women’s Employment in Regular and Pandemic Recessions. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research. DOI: 10.3386/w28632.
3. Amankwah-Amoah, Joseph, Zaheer Khan, Geoffrey Wood, Gary Knight. 2021. COVID-19 and digitalization: The great acceleration. Journal of Business Research, 136: 602–611. DOI: 10.1016/j.jbusres.2021.08.011.
4. Babicka, Maria, Justyna Czarnota-Misztal. 2021. Doświadczając hojności. Autoetnograficzny szkic z procesu koordynacji badań życia teatralnego w pandemii. Zarządzanie w kulturze, 22, 2: 99–118. DOI: 10.4467/20843976ZK.21.008.13762.
5. Bednarczykówka, Katarzyna. 2020. Badacze z PAN i UW zbierają pamiętniki pandemii. Za najlepsze zapłacą po 2,5 tys. zł. Gazeta Wyborcza, 18 kwietnia 2020. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,25875878,badacze-z-pan-i-uw-zbieraja-pamietniki-pandemii-za-najlepsze.html. Dostęp 18.10.2023.
6. Berkan, Władysław. 1924. Życiorys własny. Poznań: Materiały Instytutu Socjologicznego w Poznaniu.
7. Binder, Piotr. 2022. Wywiady online w badaniach jakościowych okres pandemii: inkluzywny potencjał, zagrożenie wykluczeniem i jakość gromadzonych danych. Kultura i Edukacja, 2, 137: 38–62.
8. Bradley, Harriet. 2008. Płeć. Przekład Ewa Chomicka. Warszawa: Sic!
9. Doboszewska, Alina, Jakub Gałęziowski, Marcin Jarząbek, Marek Szajda, Joanna Urbanek. 2020. Historia mówiona a epidemia COVID-19 Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej. Warszawa: Polskie Towarzystwo Historii Mówionej. https://pthm.host966873.xce.pl/wp-content/uploads/2020/12/Covid-19-a-historia-mowiona-rekomendacje-PTHM-przyjete-przez-Walne-3.12.2020.pdf. Dostęp 14.06.2023.
10. El-Menyar, Ayman, Mohammad Asim, Rifat Latifi, Hassan Al-Thani. 2016. Research in Emergency and Critical Care Settings: Debates, Obstacles and Solutions. Sci Eng Ethics, 22, 6: 1605–1626. DOI: 10.1007/s11948-015-9730-5.
11. Enzenbach, Cornelia, Barbara Wicklein, Kerstin Wirkner, K., Markus Loeffler. 2019. Evaluating selection bias in a population-based cohort study with low baseline participation: the LIFE-Adult-Study. BMC Medical Research Methodology, 19, 135: 1–14. DOI: 10.1186/s12874-019-0779-8.
12. Fickers, Andreas, Juliane Tatarinov, Tim van der Heijden. 2022. Digital history and hermeneutics – between theory and practice: An introduction. In: A. Fickers, J. Tatarinov, eds. Digital History and Hermeneutics Between Theory and Practic. Berlin, Boston: De Gruyter, 1–22.
13. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. 2020. Nowe środki na badania związane z COVID-19 przyznane. https://www.fnp.org.pl/nowe-srodki-na-badania-zwiazane-z-covid-19-przyznane/ Dostęp 14.04.2023.
14. Gdula, Maciej, Przemysław Sadura. 2012. Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
15. Głowacka, Maja, Monika Helak, Justyna Kościńska. 2020. Konkurs „Pamiętniki Pandemii”. Założenia, wyniki, wstępne refleksje. Autobiografia. Literatura, Kultura, Media, 2, 15: 227–242. DOI: 10.18276/au.2020.2.15-17.
16. Głowacka, Maja, Monika Helak, Małgorzata Łukianow, Mateusz Mazzini, Justyna Orchowska. 2022. Pamiętniki Pandemii. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
17. Golczyńska-Grondas, Agnieszka, Katarzyna Waniek. 2022. Superwizja w jakościowych badaniach społecznych. O radzeniu sobie z trudnymi emocjami badających i badanych. Przegląd Socjologii Jakościowej, XVIII, 4: 6–33. DOI: 10.18778/1733-8069.18.4.01.
18. Golczyńska-Grondas, Agnieszka, Marek Grondas. 2013. Biographical research and treatment. Some remarks on therapeutic aspects of sociological biographical interviews. Przegląd Socjologii Jakościowej, IX, 4: 28–49. DOI: 10.18778/1733-8069.9.4.03.
19. Grant, Ruth W., Jeremy Sugarman. 2004. Ethics in Human Subjects Research: Do Incentives Matter? Journal of Medicine and Philosophy, 29, 6: 717–738. DOI: 10.1080/03605310490883046.
20. Helak, Monika. 2022. Pandemia zaburzeń psychicznych. W: M. Głowacka, M. Helak, M. Łukianow, M. Mazzini, J. Orchowska. Pamiętniki Pandemii. Warszawa: Krytyka Polityczna, 131–147.
21. Helak Monika, Łukianow Małgorzata, Orchowska Justyna. 2022. Kobiety – piszące bohaterki pandemii. W: M. Głowacka, M. Helak, M. Łukianow, M. Mazzini, J. Orchowska. Pamiętniki Pandemii. Warszawa: Krytyka Polityczna.
22. Hsieh, Gary, Rafal Kocielnik. 2016. You Get Who You Pay for: The Impact of Incentives on Participation Bias. Proceedings of the 19th ACM Conference on Computer-Supported Cooperative Work & Social Computing.
23. Kalinowska, Katarzyna, Beata Bielska, Sylwia Męcfal, Adrianna Surmiak. 2022. Czy badać? Co badać? Jak badać? Strategie badawcze w naukach społecznych i humanistycznych w pierwszej fali pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, XVIII, 4: 34–59. DOI: 10.18778/1733-8069.18.4.02.
24. Konecki, Krzysztof. 2012. Czy ciało jest świątynią duszy? Współczesna praktyka jogi jako fenomen psychospołeczny. Warszawa: Znak.
25. Kosiński, Krzysztof. 2004. Pamiętnikarstwo konkursowe jako źródło historyczne. Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały, 6: 133–145.
26. Kwilecki, Andrzej. 2011. Pionierskie przedsięwzięcia badawcze poznańskiej socjologii 1921-1922. Konkurs na życiorys własny pracownika fizycznego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2: 323–331.
27. Łukianow, Małgorzata, Maja Głowacka, Monika Helak, Justyna Kościńska, Mateusz Mazzini. 2021. Poles in the face of forced isolation. A study of the Polish socjety during the Covid-19 pandemic based on ‘Pandemic Diaries’ competition. European Societies, 23, sup1: S844-S858. DOI: 10.1080/14616696.2020.1841264.
28. Łukianow, Małgorzata, Maja Głowacka, Monika Helak, Justyna Kościńska, Mateusz Mazzini. 2021. Pamiętniki Pandemii. Instytut Filozofii i Socjologii PAN. Archiwum Danych Jakościowych, Repozytorium Danych Społecznych. DOI: 10.18150/DILXSB.
29. Łukianow, Małgorzata, Mateusz Mazzini. 2020. Wirus i pamięć. Wątki mnemoniczne w pamiętnikach z czasów koronawirusa. Autobiografia. Literatura, kultura, media, 2, 15: 215–225. DOI: 10.18276/au.2020.2.15-16.
30. Narodowe Centrum Nauki. 2020. Ogłoszenie konkursu Szyba ścieżka dostępu do funduszy na badania nad COVID-19. https://www.ncn.gov.pl/ogloszenia/konkursy/covid-19. Dostęp 14.04.2023.
31. OECD. 2020. Keeping the Internet up and running in times of crisis. OECD Policy Responses to Coronavirus (COVID-19). https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/keeping-the-internet-up-and-running-in-times-of-crisis-4017c4c9/ Dostęp: 10.04.2023.
32. Pawłowska, Kinga. 2009. Metoda pamiętnikarska w polskiej socjologii wsi – ujęcia antropologiczne. Wieś i Rolnictwo, 1, 142: 62–84.
33. Plant, E. Ashby, Janet Shibley Hyde, Dacher Keltner, Patricia G. Devine. 2006. The Gender Stereotyping of Emotions. Psychology of Women Quarterly, 24, 1: 81–92. DOI: 10.1111/j.1471-6402.2000.tb01024.x
34. Polskie Towarzystwo Socjologiczne. 2021. Badania nad Covid-19. https://pts.org.pl/badania/ Dostęp 06.04.2023.
35. Rodak, Paweł. 2022. Fenomen pisania o własnym życiu. Konkursy pamiętnikarskie w Polsce w XX wieku. Kultura i Społeczeństwo, 2: 9–38. DOI: 10.35757/KiS.2022.66.2.1.
36. Romele, Alberto. 2020. Digital Hermeneutics. Philosophical Investigations in New Media and Technologies. New York: Routledge.
37. Rosenthal, Gabrielle. 2003. The Healing Effects of Storytelling: On the Conditions of Curative Storytelling in the Context of Research and Counseling. Qualitative Inquiry, 9, 6: 915–933. DOI: 10.1177/1077800403254888.
38. Ross, Lori E. 2017. An account from the inside: Examining the emotional impact of qualitative research through the lens of “insider” research. Qualitative Psychology, 4, 3: 326–337. DOI: 10.1037/qup0000064.
39. Santana, Dominique. 2022. Historians as Digital Storytellers: The Digital Shift in Narrative Practices for Public Historians. In: S. Noiret, M. Tebeau, G. Zaagsma, eds. Handbook of Digital Public History. Oldenbourg: De Gruyter, 485–493.
40. SGH. 2022. Regulamin konkursu „Inflacja w życiu codziennym Polaków – konkurs na dzienniki i pamiętniki”. https://ssl-kolegia.sgh.waw.pl/pl/KES/struktura/IGS-KES/Strony/pamietniki.aspx. Dostęp 21.02.2023.
41. Sulima, Roch. 1980. Dokument i literatura. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
42. Szczepański, Jan. 1970. Metoda dokumentów autobiograficznych w naukach społecznych. Kultura i Społeczeństwo, 1.
43. Ślęzak, Izabela. 2015. Emocje badacza jako „narzędzie” analizy i interpretacji danych. Doświadczenia z badań terenowych w agencjach towarzyskich. Rocznik Lubuski, 41, 1: 183–196.
44. Thomas, William I., Florian Znaniecki. 1918-1920. The Polish Peasant in Europe and America (vol. 1-4). Boston: Richard G. Badger.
45. UAM. 2017. Regulamin konkursu: Drezdenko, Lubsko, Sulęcin. https://archiwum.edu.pl/konkurs/. Dostęp 21.02.2023.
46. Van Brown, Bethany L. 2020. Disaster Research “Methics”: Ethical and Methodological Considerations of Researching Disaster-Affected Populations. American Behavioral Scientist, 64, 8: 1050–1065. DOI:10.1177/0002764220938115.
47. Vickers, Paul. 2014. Peasants, professors, publishers and censorship: memoirs of rural inhabitants of Poland’s recovered territories (1945-c.1970). Praca doktorska. Uniwersytet w Glasgow. https://theses.gla.ac.uk/4821/ Dostęp 06.06.2023.
48. Wojciechowski, Jakub. 1930. Życiorys własny robotnika. Poznań: Materiały Instytutu Socjologicznego w Poznaniu.
49. Wyka, Anna. 1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
50. Ziątek, Zygmunt. 1999. Wiek dokumentu. Inspiracje dokumentarne w polskiej prozie współczesnej. Warszawa: Instytut Badań Literackich.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Małgorzata Łukianow
1
ORCID: ORCID
Justyna Orchowska
2
ORCID: ORCID

  1. Wydział Socjologii, Uniwersytet Warszawski
  2. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych EUROREG, Uniwersytet Warszawski
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

W trakcie pandemii COVID-19 funkcjonowanie instytucji kultury było znacząco ograniczone. Spowodowało to zmiany wzorów uczestnictwa w kulturze, z których najbardziej emblematycznym było przeniesienie aktywności kulturalnej do internetu. Artykuł przedstawia analizę praktyk odbiorców wydarzeń kulturalnych i ich postaw dotyczących konwersji cyfrowej (w odniesieniu do aktywności mających być w założeniu odpowiednikami wydarzeń stacjonarnych). Analiza przeprowadzona została z perspektywy teorii praktyk. Prezentowana perspektywa pozwala zrozumieć źródła atrakcyjności praktyk pandemicznych oraz logikę dynamiki odbioru treści kulturalnych obserwowaną w okresie pandemii. Bazą empiryczną analizy jest materiał z dwunastu zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) przeprowadzonych w listopadzie 2021 roku z przedstawicielami publiczności (osobami regularnie uczestniczącymi w wydarzeniach kulturalnych przed pandemią oraz w wydarzeniach online w trakcie pandemii).
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Bachórz, Agata, Karolina Ciechorska-Kulesza, Martyna Grabowska, Jakub Knera, Lesław Michałowski, Krzysztof Stachura, Stanisław Szultka, Cezary Obracht-Prondzyński, Piotr Zbieranek. 2016. Kulturalna hierarchia. Nowe dystynkcje i powinności w kulturze a stratyfikacja społeczna. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
2. Bone, Jessica K., Hei Wan Mak, Jill K. Sonke, Meg E. Fluharty, Jenny B. Lee, Anthony J. Kolenic, Heidi Radunovich, Randy Cohen, Daisy Fancourt. 2022. Who Engaged in Home-Based Arts Activities During the COVID-19 Pandemic? A Cross-Sectional Analysis of Data From 4,731 Adults in the United States. Health Promotion Practice. DOI: 10.1177/15248399221119806. Dostęp 06.03.2021.
3. Botti, Simona. 2000. What Role for Marketing in the Arts? An Analysis of Arts Consumption and Artistic Value. International Journal of Arts Management, 2, 3: 14–27.
4. Brieber, David, Marcos Nadal, Helmut Leder. 2015. In the White Cube: Museum Context Enhances the Valuation and Memory of Art. Acta Psychologica, 154: 36–42. DOI: 10.1016/j.actpsy.2014.11.004.
5. Cebula, Michał. 2022. Inequality in social capital: assessing the importance of structural factors and cultural consumption for social advantage. A case from Poland. International Review of Sociology, 32, 3: 501–528. DOI: 10.1080/03906701.2022.2135190.
6. Chajbos, Katarzyna, Bartek Lis. 2020. Przyszłość kultury. Badanie poznańskiego sektora kultury. Poznań: Centrum Praktyk Edukacyjnych w Centrum Kultury Zamek.
7. Cohen, Anthony P. 2023. Symboliczne konstruowanie wspólnoty. Przekład Konrad Siekierski. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
8. Couldry, Nick. 2010. Theorising Media as Practice. In: B. Bräuchler, J. Postill, eds. Theorising Media and Practice. New York, Oxford: Berghahn Books, 35–54.
9. Czarnecki, Sławomir, Maciej Dzierżanowski, Martyna Grabowska, Jakub Knera, Lesław Michałowski, Cezary Olbracht-Prondzyński, Krzysztof Stachura, Stanisław Szultka, Piotr Zbieranek. 2012. P oszerzenie pola kultury. Diagnoza potencjału sektora kultury w Gdańsku. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
10. Ćwikła, Małgorzata. 2021. Budowanie relacji z publicznością w internecie. Netnografia działalności polskich teatrów w czasie pandemii. Zarządzanie Mediami, 9, 2: 339–353.
11. Domański, Henryk, Dariusz Przybysz, Katarzyna M. Wyrzykowska, Kinga Zawadzka. 2021. Dystynkcje muzyczne: stratyfikacja społeczna i gusty muzyczne Polaków. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
12. Dulsrud, Arne, Bendik Bygstad. 2022. Digital Ecosystems as Social Institutions: Exploring the Role of Consumption through Four Research Streams of Digital Ecosystems. Consumption and Society, 1, 1: 99–119. DOI: 10.1332/QUPH6141.
13. Eichhorn, Kate. 2022. Content. Cambridge, Massachusettes: The MIT Press.
14. Fancourt, Daisy, Saoirse Finn. 2019. What is the evidence on the role of the arts in improving health and well-being? A scoping review. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe.
15. Feliksiak, Michał. 2021. Korzystanie z internetu. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
16. Feliksiak, Michał. 2023. Aktywności i doświadczenia Polaków w 2022 roku. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
17. Frick, Ulrich, Miles Tallon, Karina Gotthardt, Matthias Seitz, Katrin Rakoczy. 2021. Cultural withdrawal during COVID-19 lockdown: Impact in a sample of 828 artists and recipients of highbrow culture in Germany. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts. DOI: 10.1037/aca0000389. Dostęp 06.03.2023.
18. Gajda, Kinga Anna, Bożena Gierat-Bieroń. 2021. Procesy transformacyjno-reorganizacyjne w sektorze kultury jako odpowiedź na kryzys pandemiczny COVID-19. W: A. Konior, O. Kosińska, A. Pluszyńska, red. Badania w sektorze kultury: przyszłość i zmiana. Kraków: Wydawnictwo Attyka, 155–186.
19. Hirschman, Elizabeth C., Morris B. Holbrook. 1982. Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods and Propositions. Journal of Marketing, 46, 3: 92–101. DOI: 10.1177/002224298204600314.
20. Jeannotte, M. Sharon. 2021. When the Gigs Are Gone: Valuing Arts, Culture and Media in the COVID-19 Pandemic. Social Sciences & Humanities Open, 3, 1. DOI: 10.1016/j.ssaho.2020.100097. Dostęp 06.03.2023.
21. Jęcz, Jan. 2022. Prawda ekranu. O praktyce screenshotowania. Przegląd Kulturoznawczy, 1, 51: 53–73. DOI: 10.4467/20843860PK.22.004.15749.
22. Jurkiewicz, Jarosław. 2022. Wpływ ograniczeń sanitarnych COVID-19 na funkcjonowanie instytucji kultury w Polsce. Acta Politica Polonica, 53: 89–100. DOI: 10.18276/ap.2022.53-07.
23. Kantar. 2020. Wave 1 results for Poland and the key markets around the world.
24. Komańda, Marcin. 2022. Was It Doomsday? First Wave of the COVID-19 Pandemic Impact on the Polish Cultural Industry. Economics and Culture, 19, 1: 98–107. DOI: 10.2478/jec-2022-0009.
25. Krygowska-Nowak, Natalia, Joanna Skrzyńska, Agata Zadrożna. 2022. Uczestnictwo w wydarzeniach kulturalnych online w trakcie pandemii. Raport z badania jakościowego. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury. https://www.nck.pl/badania/raporty/uczestnictwo-w-kulturze-online. Dostęp 06.03.2023.
26. Lewicki, Mikołaj, Mirosław Filiciak. 2017. Wynalezienie poszerzonego pola kultury. Kultura i Rozwój, 1, 2: 7–32. DOI: 10.7366/KIR.2017.1.2.01.
27. Mica, Adriana. 2018. Sociology as Analysis of the Unintended: From the Problem of Ignorance to the Discovery of the Possible. Abingdon. New York, NY: Routledge.
28. Mica, Adriana, Mikołaj Pawlak, Anna Horolets, Paweł Kubicki, red. 2023. Routledge International Handbook of Failure. London: Routledge.
29. Myrczik, Eva, Riie Heikkilä, Nete Nørgaard Kristensen, Semi Purhonen. 2022. Missing out on culture—or not: Danes and Finns’ cultural participation, the pandemic, and cultural policy measures. Nordisk kulturpolitisk tidsskrift, 25, 2: 1–24. DOI: 10.18261/nkt.25.2.4.
30. Narodowe Centrum Kultury. 2022. Zmiany w obszarze aktywności kulturalnych podczas ograniczeń epidemicznych. Komunikat z badania Narodowego Centrum Kultury. https://www.nck.pl/badania/aktualnosci/trzecia-edycja-sondazu-o-kulturze-w-pandemii. Dostęp 06.03.2023.
31. Nicolini, Davide. 2012. Practice Theory, Work, and Organization: An Introduction. Oxford: Oxford University Press.
32. Postill, John. 2010. Introduction: Theorising Media and Practice. In: B. Bräuchler, J. Postill, eds. Theorising Media and Practice. New York, Oxford: Berghahn Books, 1–32.
33. Radermecker, Anne-Sophie V. 2020. Art and Culture in the COVID-19 Era: For a Consumer-Oriented Approach. SN Business & Economics, 1, 4. DOI: 10.1007/s43546-020-00003-y. Dostęp 06.03.2023.
34. Radzińska, Jowita, Paula Pustułka. 2021. A Win for the Middle Class? A Qualitative Study Mapping “Benefits” from the National Quarantine. Kultura i Społeczeństwo, 65, 1: 43–63. DOI: 10.35757/KiS.2021.65.1.1.
35. Reckwitz, Andreas. 2002. Toward a Theory of Social Practices. A Development in Culturalist Theorizing. European Journal of Social Theory, 5, 2: 243–63.
36. Rocznik kultury polskiej 2020. 2021. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
37. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000566. Dostęp 04.04.2023.
38. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001066. Dostęp 04.04.2023.
39. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001758. Dostęp 04.04.2023.
40. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000861. Dostęp 04.04.2023.
41. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lutego 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000473. Dostęp 04.04.2023.
42. Schatzki, Theodore R. 1996. Social Practices: A Wittgensteinian Approach to Human Activity and the Social. Cambridge University Press.
43. Schatzki, Theodore R. 2001. Introduction: Practice Theory. In: K. K. Cetina, T. R. Schatzki, E. von Savigny, eds. The Practice Turn in Contemporary Theory. London and New York: Routledge, 10–23.
44. Shove, Elizabeth, Mika Pantzar, Matt Watson. 2012. The Dynamics of Social Practice: Everyday Life and How It Changes. Los Angeles: SAGE.
45. Sikorska, Małgorzata. 2018. Teorie praktyk jako alternatywa dla badań nad rodziną prowadzonych w Polsce. Studia Socjologiczne, 2, 229: 31–63. DOI: 10.24425/122463.
46. Southerton, Dale. 2013. Habits, Routines and Temporalities of Consumption: From Individual Behaviours to the Reproduction of Everyday Practices. Time & Society, 22, 3: 335–55. DOI: 10.1177/0961463X12464228.
47. Spaargaren, Gert, Don Weenink, Machiel Lamers, red. 2016. Practice Theory and Research: Exploring the Dynamics of Social Life. London, New York: Routledge.
48. Szlendak, Tomasz, Krzysztof Olechnicki. 2017. Nowe praktyki kulturowe Polaków: megaceremoniały i subświaty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
49. Warde, Alan. 2005. Consumption and Theories of Practice. Journal of Consumer Culture, 5, 2: 131–53. DOI: 10.1177/1469540505053090.
50. Warde, Alan. 2014. After taste: Culture, consumption and theories of practice. Journal of Consumer Culture, 14, 3: 279–303. DOI: 10.1177/1469540514547828.
51. Weenink, Don, Gert Spaargaren. 2016. Emotional Agency Navigates a World of Practices. In: G. Spaargaren, D. Weenink, M. Lamers, eds. Practice theory and research: exploring the dynamics of social life. London, New York: Routledge, 60–84.
52. Welch, Daniel, Bente Halkier, Margit Keller. 2020. Introduction to the Special Issue: Renewing Theories of Practice and Reappraising the Cultural. Cultural Sociology, 14, 4: 325–39. DOI: 10.1177/1749975520954146.
53. Wiśniewski, Rafał. 2020. „Kompas ustawiony na kulturę”. Rzeczpospolita, maj 14.
54. Wiśniewski, Rafał, Tomasz Kukołowicz. 2017. Pięć kierunków poszerzania pola kultury, czyli uwagi o współczesnej polityce kulturalnej. W: C. Obracht-Prondzyński, P. Zbieranek, red. Pomorskie poszerzenie pola kultury: dylematy, konteksty, działania. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 93–120.



Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Antoni Głowacki
1
ORCID: ORCID
Rafał Wiśniewski
2
ORCID: ORCID

  1. Narodowe Centrum Kultury; Wydział Socjologii, Uniwersytet Warszawski
  2. Narodowe Centrum Kultury; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Artykuł, oparty na wynikach analiz wywiadów pogłębionych przeprowadzonych w lipcu 2022 roku z wybraną grupą mieszkańców Polski, jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy doświadczenia okresu pandemii miały wpływ na obecne sposoby zaopatrywania się badanych w żywność, np. kupowanie żywności, zarządzanie zapasami żywności, sposób organizacji spiżarni. Wymienione czynności analizowane są jako praktyki społeczne, element praktyk jedzeniowych. Jak pokazuje analiza wywiadów, część badanych dokonała rewizji dotychczasowych sposobów zaopatrzenia w żywność (ograniczenie konsumpcji żywności, dostosowanie jej do bieżących potrzeb, zwrócenie uwagi na jej niektóre moralno-etyczne aspekty). Część badanych po pandemii deklaruje też chęć posiadania zapasów żywności na wypadek niespodziewanej sytuacji, np. choroby. Ze zdobytych w czasie pandemii doświadczeń badani korzystają obecnie, aby radzić sobie ze skutkami inflacji.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Aday, Serpil, Mehmet Seckin Aday. 2020. The Impact of Covid-19 on the food supply chain. Food Quality and Safety, 4: 167–180. DOI:10.1093/fqsafe/fyaa024, https://academic.oup.com/fqs/article/4/4/167/5896496.
2. Ananda, Jayanath, Gamithri Gayana Karunasena, David Pearson. 2023. Has the COVID-19 pandemic changed household food management and food waste behavior? A natural experiment using propensity score matching. Journal of Environmental Management, 328: 116887. DOI: 10.1016/j.jenvman.2022.116887.
3. Babbitt, Callie W., Gregory A. Babbitt, Jessica M. Oehman. 2021. Behavioral impacts on residential food provisioning, use, and waste during the COVID-19 pandemic. Sustainable Production and Consumption, 28: 315–325. DOI: 10.1016/j.spc.2021.04.012.
4. Bakalis, Serafim, Vasilis P. Valdramidis, Dimitros Argyropoulos, Lilia Ahrne, Jianshe Chen, P. J. Cullen, Enda Cummins, Ashim K. Datta, Christos Emmanouilidis, Tim Foster, Peter J. Fryer, Ourania Gouseti, Amuldena Hospido, Kai Knoerzer, Alain LeBail, Alejandro P. Marangoni, Pingfan Rao, Oliver K. Schlüter, Petros Taoukis, Epameinondas Xanathakis, Jan F.M. VanImpe. 2020. How COVID-19 changed our food systems and food security paradigms. Current Research in Food Science, 3: 167–172. DOI: 10.1016/j.crfs.2020.05.003.
5. Bednarczuk, Aleksandra, Jerzy Śleszyński. 2019. Marnotrawstwo żywności w Polsce. Problemy Rolnictwa Światowego, Tom 19 (XXXIV), 4: 19–30. DOI: 10.22630/PRS.2019.19.4.53.
6. Ben Hassen, Tarek, Hamid El Bilali, Mohammad S. Allahyari, Sinissa Berjan, Oksana Fotina. 2021. Food purchase and eating behavior during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional survey of Russian adults. Appetite, 165, 105309. DOI: 10.1016/j.appet.2021.105309.
7. Berger, Peter L., Luckmann Thomas. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Przekład Józef Niżnik. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
8. Bogunia-Borowska, Małgorzata. 2021. Doświadczenie zmiany w czasie pandemii. Perspektywa fenomenologiczna. W: W. Gumuła, red. Dzienniki stanu pandemii. Czytane z perspektywy socjologii codzienności. Kraków: Instytut Literatury i Wydawnictwo Nomos, 205–223.
9. Bracale, Renata, Vaccaro Concetta M. 2020. Changes in food choice following restrictive measures due to COVID-19. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases 30: 1423–1426. DOI: 10.1016/j.numecd.2020.05.027.
10. Caplan, Gerard. 1964. Principles of preventive psychiatry. New York: Basic Books.
11. Castilhos, Rodrigo B., Marcello Jacques Fonseca, Vera Bavaresco. 2017. Consumption, crisis, and coping strategies of lowerclass families in Brazil: A sociological account. International Journal of Consumer Studies, 41, 4: 379–388. DOI: 10.1111/ijcs.12341.
12. Cranfield, John A. L. 2020. Framing Consumer Food Demand Responses in a Viral Pandemic. Canadian Journal of Agriculture and Economics, 68: 151–156. DOI: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/cjag.12246.
13. Definicja pojęcia lockdown, Wielki Słownik Języka Polskiego, wersja online: https://wsjp.pl/haslo/podglad/103148/lockdown, dostęp: 19.04.2023.
14. Długosz, Piotr. 2021. Trauma pandemii COVID-19 w polskim społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
15. Dopierała, Renata. 2022. Simplifying Life During the COVID-19 Pandemic. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, 82: 15–30. DOI: 10.18778/0208-600X.82.02.
16. FAO Policy Brief nr 2, czerwiec 2006. https://www.fao.org/fileadmin/templates/faoitaly/documents/pdf/pdf_Food_Security_Cocept_Note.pdf , dostęp: 23.09.2022.
17. Flick, Uwe. 2012. Projektowanie badania jakościowego. Przekład Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
18. Forno, Francesca, Mikko Laamanen, Stefan Wahlen. 2022. (Un-)sustainable transformations: everyday food practices in Italy during COVID-19. Sustainability: Science, Practice and Policy, T.18, 1: 201–214. DOI: 10.1080/15487733.2022.2037341.
19. Gawęcki, Jan, red. 2022. Żywienie człowieka: podstawy nauki o żywieniu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
20. Glinka, Beata, Wojciech Czakon. 2021. Podstawy badań jakościowych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
21. Grochowicz, Marek. 2020. Sytuacja branży gastronomicznej w pierwszych miesiącach trwania pandemii COVID-19 na przykładzie Krakowa. Urban Development Issues, 67: 5–16. DOI: 10.2478/udi-2020-0029.
22. Informacja prasowa zamieszczona w portalu branży spożywczej „Hurt i detal” z dnia 25. 10. 2021 https://hurtidetal.pl/article/art_id,34504-107/jak-zmienily-sie-zwyczaje-zakupowepolakow-po-lockdownach/, dostęp: 25.09.2022.
23. Informacja prasowa o wynikach badań na stronie Business Insider z dnia 23 marca 2020 roku, pt. „Makaron, mąka i papier toaletowy. Jak Polacy robią zapasy”, https://businessinsider.com.pl/finanse/handel/koronawirus-w-polsce-zakupy-izapasy-wedlug-forum-konsumentow/mfz4dvz , dostęp: 7.12.2022.
24. Informacja prasowa zamieszczona na stronie internetowej Strefabiznesu.pl. https://strefabiznesu.pl/bezpieczne-zakupy-2020-handlowcy-powszechnie-nakazuja-klientom-robienie-zakupow-w-maseczkach-a-co-z-rekawiczkami-9092020/ar/c3-15169968, dostęp: 1.05.2023.
25. Informacja prasowa zamieszczona na stronie internetowej Money.pl na temat paniki zakupowej i produktów, na które zaobserwowano wzmożony popyt tuż po ogłoszeniu stanu epidemii w Polsce:https://www.money.pl/gospodarka/rok-z-koronawirusemdopiero-teraz-widac-jak-sprzedawcy-podnosili-ceny-6614419548134048a.html, dostęp:19.04.2023.
26. Informacja dotycząca zasad kwarantanny, serwis internetowy Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/krotsza-kwarantanna, dostęp: 30.04.2023.
27. Janssen, Meike, Betty P. I. Chang, Hristo Hristov, Igor Pravst, Adriano Profeta, Jeremy Millard. 2021. Changes in Food Consumption During the COVID-19 Pandemic: Analysis of Consumer Survey Data From the First Lockdown Period in Denmark, Germany, and Slovenia. Frontiers in Nutrition. t. 8–2021. DOI=10.3389/fnut.2021.635859.
28. Kaufmann, Jean-Claude. 2004. Ego. Socjologia jednostki: inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Przekład Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
29. Kopczyńska, Ewa. 2021. Jedzenie i inne rzeczy. Kraków: Wydawnictwo UJ.
30. Krajewski, Marek. 2009. Dzisiaj jak wczoraj, jutro jak dziś. Codzienność, przedmioty i reżimy podtrzymujące. W: M. Bogunia-Borowska, red. Barwy codzienności: analiza socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
31. Kvale, Steinar. 2004. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Przekład Stanisław Zabielski. Białystok: Wydawnictwo Trans-Humana.
32. Maj, Agnieszka 2023. Kulinarne strategie i praktyki czasu pandemii – sposoby radzenia sobie z niepewnością. Kultura i Społeczeństwo, 67(2), 81–103. DOI: 10.35757/KiS.2023.67.2.4.
33. Malec, Krzysztof. 2021. Pandemia w świetle teorii kryzysu. W: W. Gumuła, red. Dzienniki stanu pandemii. Czytane z perspektywy socjologii codzienności. Kraków: Instytut Literatury i Wydawnictwo Nomos.
34. Mateja-Jaworska, Bogumiła, Marta Zawodna-Stephan. 2019. Badania życia codziennego w Polsce: Rozmowy (nie) codzienne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
35. Miles, Matthew, B., Michael A. Huberman. 2000. Analiza danych jakościowych. Przekład Stanisław Zabielski. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
36. Mniszewski, Maciej. 2021. Konsumpcja w pandemii. K. Dębkowska, M. Kolano, P. Śliwowski. Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa, maj 2021, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/05/PIE-Konsumpcja-w-pandemii.pdf, dostęp: 7.11.2022.
37. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/jak-planowac-rozsadne-zakupy-spozywcze-orazzdrowe-posilki-w-okresie-pandemii-koronowirusa/, dostęp: 3.03.2023.
38. Olcoń-Kubicka, Marta, Joanna Felczak, Łukasz Posłuszny, Paweł Kubicki. 2021. Przemiany praktyk konsumpcyjnych w gospodarstwach domowych w pierwszych miesiącach pandemii COVID-19. W: K. Andrejuk, I. Grabowska, M. Olcoń-Kubicka, I. Taranowicz, red. Zmiana społeczna, pandemia, kryzys. Konteksty empiryczne i teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 287–312.
39. Qian, Kun, Firouzeh Javadi, Michikazu Hiramatsu. 2020. Influence of the COVID-19 Pandemic on Household Food Behaviour in Japan. Sustainability, 12(23), 9942. DOI: 10.3390/su12239942.
40. Raport Deliotte Global State of Consumer Tracker, https://www2.deloitte.com/us/en/insights/industry/retail-distribution/consumer-behavior-trends-state-of-theconsumer-tracker.html, dostęp: 14.11.2022.
41. Raport KPMG: „Czy pandemia COVID-19 trwale zmieni zwyczaje zakupowe Polaków?”, https://home.kpmg/pl/pl/home/media/press-releases/2020/09/media-press-czy-pandemia-covid-19-trwale-zmieni-zwyczaje-zakupowe-polakow.html, dostęp: 15.02.2023.
42. Raport KPMG: Raport KPMG: „Nowa rzeczywistość: konsument w dobie COVID-19” https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2020/09/pl-Raport-KPMG-Nowarzeczywistosc-konsument-w-dobie-COVID-19.pdf, dostęp: 15.02.2023.
43. Raport Mc Kinsey „Jak zmienił się rynek zakupów spożywczych w pandemii?”. https://www.mckinsey.com/pl/our-insights/state-of-grocery-retail, dostęp:15.02.2023.
44. Raport CBOS „Jak Polacy radzą sobie z inflacją?” (nr 138/2022), https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_138_22.PDF, dostęp: 14.03.2023.
45. Raport: „Życie codzienne w czasach pandemii. Raport z drugiego etapu badań. Wersja pełna”. Wydział Socjologii Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu. https://socjologia.amu.edu.pl/images/pliki/Zycie_codzienne_w_czasach_pandemii._Raport_z_drugiego_etapu_badan_wersja_pe%C5%82na.pdf, dostęp: 14.02.2023.
46. Raport Eurofund 2020 – Living, working and COVID-19, https://www.eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_publication/field_ef_document/ef20059en.pdf, dostęp: 13.03.2023.
47. Reckwitz, Andreas. 2002. Toward a Theory of Social Practice: A Development in Cultural Theorizing. European Journal of Social Theory, 5, 2: 243–263.
48. Rodríguez-Pérez, Celia, Esther Molina-Montes, Vito Verardo, Reyes Artacho, Belen Garcia-Villanova, Eduardo Jesus Guerra-Hernendez, Maria Dolores Ruiz-Lopez. 2020. Changes in Dietary Behaviours during the COVID-19 Outbreak Confinement in the Spanish COVIDiet Study. Nutrients, 6: 1730. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/6/1730/htm.
49. Romeo-Arroyo, Elena, Maria Mora, Laura Vázquez-Araújo. 2020. Consumer behawior in confinement times: Food choice and cooking attitudes in Spain. International Journal of Gastronomy and Food Science, Tom 21. 100226. DOI: 10.1016/j.ijgfs.2020.100226.
50. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2020, wprowadzające tzw. „godziny dla seniorów”: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001797, dostęp: 19.04.2023.
51. Rudziński, Roman. 1978. Jaspers. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
52. Schatzki, Theodore. 2002. The Site of the Social: A Philosophical Account of the Constitution of Social Life and Change. Penn State University Press.
53. Schmidt, Filip. 2010. Teorie kuchenne: dialektyka przyzwyczajeń i refleksyjności w koncepcji Jean-Claude’a Kaufmanna. Kultura i Społeczeństwo, 1: 49–85.
54. Taranowicz, Iwona. 2022. Niecodzienna codzienność/codzienna niecodzienność. Życie codzienne w warunkach ryzyka. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, nr 82: 5–13. DOI: 10.18778/0208-600X.82.01.
55. Wróblewska-Jachna, Joanna, red. 2021. Obraz pandemii COVID-19 w zapisach podmiotowej świadomości. Zakład Wydawniczy NOMOS.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agnieszka Maj
1

  1. Wydział Socjologii i Pedagogiki, Katedra Socjologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Głównym celem pracy jest ocena aktualnych doświadczeń polskich instytutów badawczych w komunikacji ze społeczeństwem. Główna hipoteza badawcza zakłada, że w instytutach niedoceniana jest potencjalnie duża ranga komunikacji nauki ze społeczeństwem. W artykule są przedstawione rezultaty studiów literatury oraz wyniki badania empirycznego przeprowadzonego metodą ankietową wśród 38 instytutów badawczych w Polsce. Podstawowe ustalenia pozwalają wnioskować, że nie ma jeszcze ugruntowanej teorii komunikacji na linii nauka – społeczeństwo. Komunikacja badanych instytutów ze społeczeństwem jeszcze nie stanowi priorytetu w ich działalności. Komunikacja ta powinna być działalnością planową, wyodrębnioną organizacyjnie i odpowiednio finansowaną, powinna być ona ważnym elementem strategii rozwoju każdego instytutu. Tam, gdzie jest to uzasadnione, należałoby utworzyć jednostkę organizacyjną instytutu, zajmującą się komunikacją ze społeczeństwem, a także z sektorem biznesu, jako że w praktyce trudno traktować te sfery rozdzielnie.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. 3M. 2022. State of science index (https://nauka3m.pl/wp-content/uploads/2022).
2. Bauer, Martin W., Massimiano Bucchi, eds. 2007. Journalism, Science and Society. London: Routledge.
3. Bauer, Martin W., Bankole A. Falade, Petra Pansegrau. 2019. The cultural authority of science – summary and future research agenda. In: M.Bauer, P. Pansegrau, R. Shukla, eds. The cultural authority of science: Comparing across Europe, Asia, Africa and the Americas. London and New York: Routledge, 377–382.
4. Bauer, Martin W., Ahmet Suerdem. 2019. Four cultures of science across Europe. In: M. Bauer, P. Pansegrau, R. Shukla, eds. The cultural authority of science: Comparing across Europe, Asia, Africa and the Americas. London and New York: Routledge, 301–318.
5. Borchelt, Rick E. 2014. Public relations in science: Managing the trust portfolio. In: M. Bucchi, B. Trench, eds. Handbook of public communication of science and technology. 2nd edition. Abingdon: Routledge, 173–184.
6. Bucchi, Massimiano. 2014. Of deficits, deviations and dialogues: Theories of public communication of science. In: M. Bucchi, B. Trench, eds. Handbook of public communication of science and technology. 2nd edition. Abingdon: Routledge, 57–76.
7. Castells, Manuel. 2008. Społeczeństwo sieci. Przekład Janusz Stawiński, Sebastian Szymański, Kamila Pawluś, Mirosława Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Czarnocka, Małgorzata. 2011. Cele nauki a ludzkie potrzeby. Zagadnienia Naukoznawstwa, 3: 407–424.
9. Duch, Włodzisław. 2016. Wyzwania Polityki Naukowej w Polsce. Zagadnienia Naukoznawstwa, 1: 139–147.
10. Fikus, Magdalena. 2016. O upowszechnianiu nauki w Polsce na progu roku 2016. Nauka, 1: 181–193.
11. Gascogne, Toss, Bernard Schiele. 2020. A global trend, an emerging field, a multiplicity of understandings: Science communication in 39 countries. In: T. Gascogne, B. Schiele, A. Leach, M. Riedlinger, eds. Communicating science: A global perspective. Acton: ANU Press, 1–14.
12. Gascogne, Toss, Bernard Schiele, Joan Leach, Michele Riedlinger, eds. 2020, Communicating science. A global perspective. Acton: ANU Press.
13. Gastrow, Michael, Nick Ishmael-Perkins. 2012. Public perceptions and understanding of science. Paris: International Science Council.
14. Hardill, Irene. 2014. Assessing the Impact of Socio-Economic Sciences and Humanities: Perspectives from the UK, cyt. za: K. Tarnawska. 2015. Pojęcie oddziaływania w projektach badawczych finansowanych z programu Horyzont 2020. Nauka, 4: 185–195.
15. Hoffman, Donna L., Thomas P. Novak. 1996. Marketing and hypermedia computer-mediated environments. Journal of Marketing, 60, 3: 50–68.
16. Jasiński, Andrzej H. 2003. Science needs good public relations: Experiences from Poland. Indian Journal of Science communication, 2, 2: 17–26.
17. Jasiński, Andrzej H. 2015. Produkt nauki publicznej potrzebuje właściwego marketingu: Studia przypadków. Marketing i Rynek, 7: 2–11.
18. Jasiński, Andrzej H. 2021. Współczesna scena innowacji. Warszawa: Poltext.
19. Jasiński, Andrzej H. 2022. Komunikacja instytutów naukowych ze społeczeństwem: Wyniki badania ankietowego. Raport dla PAN. Warszawa (mat. powiel.).
20. KE. 2012. The ground challenge: The design and social impact of Horizone 2020. European Commission, Brussels.
21. Kossowska, Małgorzata. 2019. Wyzwania współczesnej nauki... z perspektywy Narodowego Centrum Nauki. Nauka, 3: 171–176.
22. Kotler, Philip. 1999. Marketing: Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola. Warszawa: Felberg SJA.
23. Krzysztofek, Kazimierz. 2017. Kierunki ewaluacji technologii cyfrowych w działaniu społecznym. Studia Socjologiczne, 1: 195–224.
24. Krzyżewski, Remigiusz. 2020. Marketing publiczny. Warszawa: Agencja Wydawnicza AGAR.
25. Kudra, Barbara. 2014. O komunikacji społecznej. W: B. Kudra, E. Olejniczak, red. Komunikowanie publiczne. Zagadnienia wybrane. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 10–25.
26. Lauterborn, Robert. 1990. New marketing litany: 4P’s Passe, C-Words Take Over. Advertising Age (https://en.wikipedia.org/wiki/Adverising_Age).
27. Martin, Ben R., John Irvine. 1989. Research foresight. London and New York: Pinter publishers.
28. Miller, Steve. 2008. So where’s the theory: On the relationship between science communication practice and research. In: D. Cheng et al. eds. Communicating science in social contexts. Springer Science: springer.com, 275–288.
29. Metcalfe, Jennifer. 2019. Rethinking science communication models in practice. PhD Thesis, Canberra: Australian National University.
30. Morreale, Sherwyn P., Brian H. Spitzberg, Kevin J. Barge. 2011. Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza, umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
31. Mooradian, Todd A., Kurt Matzler, Lawrence J. Ring. 2012. Strategic marketing. New Jersey: PEARSON.
32. RUN. 2022. Sprawozdanie z działalności za rok 2021. Warszawa: PAN.
33. Skinder, Marcin. 2013. Teoretyczne uwarunkowania i zastosowanie komunikowania w społeczeństwie informacyjnym. Studia z Zakresu Prawa, Administracji i Zarządzania UKW, 3: 243–267.
34. Stasik, Agata. 2015. Obywatel współbadacz, czyli o pożytkach z dzielenia laboratorium. Studia Socjologiczne, 4: 101–126.
35. Strawiński, Witold. 2011. Funkcja i cele nauki – zarys problematyki metodologicznej. Zagadnienia Naukoznawstwa, 3: 324–335.
36. Tarnawska, Katarzyna. 2015. Pojęcie oddziaływania w projektach badawczych finansowanych z programu Horyzont 2020. Nauka, 4: 185–195.
37. Trench, Brian. 2014. Science communication inside-out? In: M. Bucchi, B. Trench, eds. Handbook of public communication of science and technology. 2nd edition, Abingdon: Routledge, 185–98.
38. Tuchańska, Barbara. 2014. Nauka a codzienność. Nauka, 3: 79–101.
39. Van Dam, Frans, Liesbeth de Bakker, Anne Dijkstra, Eric A. Jensen, eds. 2020. Science communication: An introduction. Singapore: World Scientific.
40. Weingart, Peter. 2019. The authority of science revised – mainly Anglo-European. In: M. Bauer, P. Pansegrau, R. Shukla, eds. The cultural authority of science: Comparing across Europe, Asia, Africa and the Americas. London and New York: Routledge, 22–31.
41. Wiktor, Jan W. 2013. Komunikacja marketingowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Andrzej H. Jasiński
1
ORCID: ORCID

  1. Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Abstrakt

Postmodern society is a society in the process of changing value systems and norms, increasing diversity, and individualisation, also in the area of intimate relationships. Contemporary consensual non-monogamy seems to be one example of this changing outlook. The article seeks to answer the questions as to how non-monogamous people identify themselves, what the motivations for entering such relationships they have, and what features of a new approach to relationships this type of relationship demonstrates. The theoretical framework of the article is based, among others, on Giddens’ and Prandini’s theoretical proposals as well as on Luhmann’s ‘semantics of love’. The text presents the results of the qualitative research consisting of 15 in-depth interviews. Its key findings are that in motivating their commitment to such relationships, respondents very often refer to self-discovery and to the choice to be consciously ‘non-normative’. They also demonstrate many features of a new approach to relationships, specifically, relational anarchy.
Przejdź do artykułu

Bibliografia

1. Anapol, Deborah. 2013. Poliamoria. Warszawa: Czarna Owca.
2. Baczkowska, Ewelina. 2020. Intymność jako poszukiwanie siebie. Konsensualna niemonogamia a akceptacja siebie oraz partnera W: M. Bieńsko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł, red. Obraz życia rodzinnego i intymnego. Warszawa: UW.
3. Balzarini, Rhonda N., Christoffer Dharma, Amy Muise, Taylor Kohut. 2019. Eroticism Versus Nurturance How Eroticism and Nurturance Differs in Polyamorous and Monogamous Relationships. Social Psychology, 50, 3: 185–200. DOI: 10.1027/1864-9335/a000378.
4. Barker, Meg, Darren Langdrige. 2010. Whatever happened to non-monogamies? Critical reflections on recent research and theory. Sexualities, 13, 6: 748–772. DOI: 10.1177/1363460710384645.
5. Barker, Meg. 2011. Monogamies and non-monogamies – A response to: ‘The challenge of monogamy: Bringing it out of the closet and into the treatment room’ by Marianne Brandon. Sexual and Relationship Therapy, 26: 281–287.
6. Bauman, Zygmunt. 2003. Razem. Osobno. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
7. Beck, Ulrich, Elisabeth Beck-Gernsheim. 2002. Individualization: Institutionalized Individualism and Its Social and Political Consequences. London and Thousand Oaks, CA: SAGE.
8. Cardoso, Daniel, Patricia M. Pascoal, Francisco Hertel Maiochi, 2021. Defining Polyamory: A Thematic Analysis of Lay People’s Definitions. Archives of Sexual Behavior, 50: 1239–1252.
9. Conley, Terri D., Amy Moors, Jes Matsick, Ali Ziegler. 2013. The fewer the merrier? Assessing stigma surrounding consensually nonmonogamous romantic relationships. Analyses of Social Issues and Public Policy, 13: 1–30. DOI: 10.1111/j.1530-2415.2012.01286.x.
10. Fairbrother, Nichole, Trevor Hart, Malcolm Fairbrother. 2019. Open relationship prevalence, characteristics, and correlates in a nationally representative sample of Canadian adults. J. Sex Res., 56: 695–704.
11. Ferrer, Jorge N. 2018. Beyond the non/monogamy system: fluidity, hybridity, and transcendence in intimate relationships, Psychology & Sexuality, 9, 1: 3–20.
12. Gallup. 2022. LGBT Rights, https://news.gallup.com/poll/1651/gay-lesbian-rights.aspx (14.10.2022).
13. Giddens, Anthony. 1992. The transformation of intimacy Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies. Stanford: Stanford University Press.
14. Giddens, Anthony. 2006. Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach. Przekład Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
15. Gobbi, Paula. 2013. A model of voluntary childlessness. Journal of Population Economics, 26, 3: 963–982.
16. Grunt-Mejer, Katarzyna. 2014. Od monogamii do poliamorii: społeczny odbiór związków niemononormatywnych. Studia Socjologiczne, 4, 215: 159–181.
17. Härkönen, Juho. 2014. Divorce: Trends, Patterns, Causes and Consequences. In: J. Treas, J. Scott, M. Richards, eds. The Wiley Blackwell Companion to the Sociology of Families. West Sussex: John Wiley & Sons, Ltd., 303–22.
18. Haupert, Margaret L., Amy Moors, Amanda Gesselman, Justin Garcia. 2017. Estimates and correlates of engagement in consensually non-monogamous relationships. Curr. Sex. Health Rep., 9: 155–165.
19. Horsten, Joost, Pluk de Liefde. 2017. Hoeveel polyamoristenzijn er In Nederland en Vlaanderen? https://www.plukdeliefde.nl/onderzoek/hoeveel-polyamoristen-zijn-er/ (25.10.2022).
20. Rubin, Jennifer D. et al. 2022. On the Margins: Considering Diversity Among Consensually Non-Monogamous Relationships. Journal für Psychologie, 1: 7–8.
21. Jordan, Lorien S., Cathy Grogan, Bertranna Muruthi, Maria Bermúdez. 2016. Polyamory: Experiences of Power from Without, from Within, and in Between. Journal of Couple & Relationship Therapy, 16, 1: 1–19.
22. Klesse, Christian 2011. Notions of love in polyamory—elements in a discourse on multiple loving. Laboratorium, 3, 2: 4–25.
23. Levine, Ethan C., Debby Herbenick, Omar Martinez, Tsung-Chieh Fu, Brian Dodge. 2018. Open relationships, nonconsensual nonmonogamy, and monogamy among US adults: Findings from the 2012 National Survey of Sexual Health and Behavior. Archives of Sexual Behavior, 47, 5: 1439–1450.
24. Liefbroer, Aart C., Anne-Rigt Poortman, Judith A. Seltzer. 2015. Why do intimate partners live apart? Evidence on LAT relationships across Europe. Demographic Research, 32: 251–286.
25. Luhmann, Niklas. 2003. Semantyka miłości. O kodowaniu intymności. Przekład Jerzy Łoziński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
26. Lynn, Jamieson 1999. Intimacy transformer? A critical look at the ‘pure relationship’. Sociology, 33, 3: 477–494.
27. Malinowski, Bronisław 2001. The Sexual Lives of Savages in North Western Malanesia. Taylor & Francis.
28. Manley, Melissa H., Lisa M. Diamond, Sari M. van Anders. 2015. Polyamory, monoamory, and sexual fluidity: A longitudinal study of identity and sexual trajectories. Psychology of Sexual Orientation and Gender Diversity, 2, 2: 168–180. DOI: 10.1037/sgd0000098.
29. Michalczak, Katarzyna. 2014. Związki intymne i rodzinne konstruowane poza normą monogamii. Praca doktorska. Warszawa 2014. https://depotuw.ceon.pl/handle/item/1138 (18.10.2022).
30. Mitchell, Melissa E., Kim Bartholomew, Rebecca J. Cobb. 2014. Need Fulfillment in Polyamorous Relationships. The Journal of Sex Research, 51, 3: 329–339. DOI : 10.1080/00224499.2012.742998.
31. Moors, Amy C., Amanda Gesselman, Justin Garcia. 2021. Desire, Familiarity, and Engagement in Polyamory: Results From a National Sample of Single Adults in the United States. Front. Psychol, 12: 619–640. DOI: 10.3389/fpsyg.2021.619640.
32. Moors, Amy C., Jes Matsick, Heath Schechinger. 2017. Unique and shared relationship benefits of consensually non-monogamous and monogamous relationships. European Psychologist, 22: 55–71.
33. Morrison, Todd Graham, Dylan Beaulieu, Melanie Brockman, Cormac Ó Beaglaoich. 2013. A comparison of polyamorous and monoamorous persons: are there differences in indices of relationship well-being and sociosexuality? Psychology & Sexuality, 4, 1: 75–91. DOI: 10.1080/19419899.2011.631571.
34. Paprzycka, Emilia, Edyta Mianowska. 2019. Płeć i związki intymne – strukturalne uwarunkowania trwałości pary intymnej. Dyskursy Młodych Andragogów, 20: 441–455.
35. Pasteels, Inge, Vicky Lyssens-Danneboom, , Dimitri Mortelmans.. 2017. A Life Course Perspective on Living Apart Together: Meaning and Incidence Across Europe. Social Indicators Research, 130, 2: 799–817.
36. Prandini, Riccardo. 2019. Experimental love, or love as the sum total of deviations from its modern principles, Sociologia e Politiche Sociali, 22, 30: 25–54.
37. Ritchie, Ani, Meg Barker. 2006. ‘There Aren’t Words for What We Do or How We Feel So We Have To Make Them Up’: Constructing Polyamorous Languages in a Culture of Compulsory Monogamy. Sexualities, 9, 5: 584–601. DOI: 10.1177/1363460706069987.
38. Rubel, Alicia N., Tyler Burleigh. 2015. Consensual Nonmonogamy: Psychological Well-Being and Relationship Quality Correlates. Journal Of Sex Research, 52, 9: 961–982. DOI: 10.1080/00224499.2014.942722.
39. Rubel, Alicia N., Tyler Burleigh. 2020. Counting polyamorists who count: Prevalence and definitions of an under-researched form of consensual nonmonogamy. Sexualities, 23, 1–2: 3–27. DOI: 10.1177/1363460718 779781.
40. Rubin, Jennifer D., Amy Moors, Jes Matsick, Ali Ziegler, Terri Conley. 2014. On the margins: Considering diversity among consensually non-monogamous relationships. Journal für Psychologie, 22, 1: 19–37.
41. Sandbakken, Ella M., Anita Skrautvol, Ole Jacob Madsen. 2022. ‘It’s my definition of a relationship, even though it doesn’t fit yours’: living in polyamorous relationships in a mononormative culture. Psychology & Sexuality, 13, 4: 1054–1067.
42. Schmidt, Filip. 2005. Para, mieszkanie, małżeństwo. Dynamika związków intymnych na tle przemian historycznych i współczesnych dyskusji o procesach indywidualizacji. Warszawa: Wyd. UMK.
43. Schmidt, Filip. 2015. Nieczyste relacje ambiwalencje i napięcia w dzisiejszych związkach intymnych – krytyczna analiza koncepcji Anthony’ego Giddensa. Kultura i Społeczeństwo, 1: 121–146.
44. Séguin, Léa J., Martin Blais, Marie-France Goyer, Barry Adam, Francine Lavoie, Carl Rodrigue, Celine Magontier. 2017. Examining relationship quality across three types of relationship agreements. Sexualities, 20, 1–2: 86–104. DOI: 10.1177/1363460716649337.
45. Senthilmurugan, Aranee, Samantha Joel. 2022. Let’s Not See Other People: Quality of Alternatives and Willingness to Engage in Consensual Non-Monogamy. Western Undergraduate Psychology Journal, 10, 1: 1–12.
46. Træen, Bente, Frode Thuen. 2021. Non-consensual and Consensual Non-monogamy in Norway, International Journal of Sexual Health, 34, 1: 65–80. DOI: 10.1080/19317611.2021.1947931.
47. Tweedy, Ann E. 2011. Polyamory as a sexual orientation. University of Cincinnati Law Review, 79: 1461–1515.
48. Vilkin, Ellora, Richard Sprott. 2021. Consensual Non‑Monogamy Among Kink‑Identified Adults: Characteristics, Relationship Experiences, and Unique Motivations for Polyamory and Open Relationships. Archives of Sexual Behavior, 50: 1521–1536.
49. Wang, Cheng-Tong Lir, Evan Schofer. 2018. Coming Out of the Penumbras: World Culture and Cross-National Variation in Divorce Rates. Social Forces, 97, 2: 675–704.
50. Weaver, Bryan R., Fiona Woollard. 2008 Marriage and the Norm of Monogamy. Monist: An International Quarterly Journal of General Philosophical Inquiry, 91, 3-4: 506–522.
51. Wieteska, Magda. 2018. Marriage vs cohabitation – an alternative or opposite? An attempt to define cohabitation in opposition to marriage. Journal of Education, Culture & Society, 1: 27–35.
52. Wood, Jessica, Carm De Santis, Serge Desmarais, Robin Milhausen. 2021. Motivations for Engaging in Consensually Non‑Monogamous Relationships. Archives of Sexual Behavior, 50: 1253–1272.
53. Żadkowska, Magdalena, Ewa Banaszak. 2002. Miłość i rodzina. Czy badania francuskich socjologów i socjolożek pomagają zrozumieć zmiany dziejące się w Polsce. Fabrica Societatis, 3: 8–17.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Magdalena Lipnicka
1
ORCID: ORCID

  1. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Pobierz PDF Pobierz RIS Pobierz Bibtex

Bibliografia

1. Andreski, Stanislav. 1977. Nauki społeczne jako czary: Dymna zasłona żargonu. W: Czy kryzys socjologii? Warszawa: Czytelnik, 87–126.
2. Castells, Manuel. 2007. Społeczeństwo sieci. Przekład Janusz Stawiński, Sebastian Szymański, Kamila Pawluś, Mirosława Marody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Hannerz, Ulf. 2006. Odkrywanie miasta. Antropologia obszarów miejskich. Przekład Ewa Klekot. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
4. Hausner, Jerzy. 2016. Miasto-idea i rola kultury w jego rozwoju. Kultura i Rozwój, 1, 1: 109–120.
5. Hausner, Jerzy, Michał Kudłacz, Edwin Bendyk. 2016. Miasto-idea – nowe podejście do rozwoju miast. W: Open Eyes Book 2. Kraków: Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej, 119–167.
6. Jałowiecki, Bohdan. 2007. Globalny świat metropolii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
7. Jędrzejczyk, Dobiesław. 2004. Geografia humanistyczna miasta. Warszawa: Dialog.
8. Kotkin, Joel. 2021. Powszechna historia miasta. Przekład Anna Kunicha. Warszawa: Aletheia.
9. Montgomery, Charles. 2015. Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życie, zmieniając nasze miasta. Przekład Tomasz Tesznar. Kraków: Wysoki Zamek.
10. Rapoport, Amos. 1977. Human Aspects of Urban Form: Towards a Man Environment Approach to Urban Form and Design. Pergamon.
11. Rewers, Ewa. 2005. Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Universitas.
12. Urry, John. 2017. Socjologia mobilności. Przekład Janusz Stawiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
13. Znaniecki, Florian. 1931. Miasto w świadomości jego obywateli. Z badań Polskiego Instytutu Socjologicznego nad miastem Poznaniem. Poznań: Polski Instytut Socjologiczny.


Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Barbara Połomka
1
ORCID: ORCID

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Instrukcja dla autorów

„Studia Socjologiczne” przyjmują do publikacji wyłącznie teksty oryginalne. Złożone teksty nie mogą być opublikowane wcześniej w innych miejscach, ani też w tym samym czasie rozpatrywane pod kątem publikacji gdzie indziej, niezależnie od charakteru wydawnictwa oraz języka publikacji. Publikujemy także teksty w języku angielskim, jeśli zostaną nadesłane w płynnej angielszczyźnie, stosowanej w akademickich publikacjach z zakresu nauk społecznych (redakcja nie będzie ich korygowała językowo) i przejdą procedurę kwalifikacyjną. Wszystkie teksty (także recenzje książek) powinny być zatytułowane. Do artykułów i esejów recenzyjnych należy dołączyć abstrakt w języku polskim i angielskim oraz słowa kluczowe.
Od 2019 roku wszyscy autorzy składający tekst do „Studiów Socjologicznych” muszą podać identyfikator ORCID (Open Researcher and Contributor ID), który będzie wpisany przy nazwisku i afiliacji autora. Można go uzyskać poprzez zarejestrowanie się na https://orcid.org.
W zrozumieniu idei ORCID pomocne mogą być informacje (po polsku) na stronie http://ekulczycki.pl/warsztat_badacza/orcid-identyfikator-ktory-kazdy-naukowiec-powinien-miec/.
Artykuły i inne materiały nadsyłamy do redakcji  wyłącznie za pośrednictwem programu Editorial System dostępnego na stronie  https://www.editorialsystem.com/stsoc/.  Instrukcja zamieszczona jest poniżej.  

Tytuł

Możliwie krótki (najlepiej 5-7 wyrazów); jednoznaczny, bez cytatów i raczej bez metafor.  Unikamy podtytułów. Łatwy do zapamiętania i klarowny także w wersji anglojęzycznej.

Objętość

Preferowana całkowita objętość artykułu: 5–9 tysięcy wyrazów, razem z tabelami i wykresami (5 tys. wyrazów to ok. 15 stron przy czcionce Times New Roman 12 i odstępie 1,5).

Wymagania techniczne

Wymagania techniczne są następujące: format A4; edytor Word lub podobny; czcionka Times New Roman 12; odstępy między wierszami 1,5; marginesy 25 mm ze wszystkich stron; wyrównanie do lewego i prawego marginesu (wyjustowanie); paginacja w prawym dolnym rogu; numeracja stron ciągła; tytuł całości pogrubionymi literami i wyśrodkowany; pozostałe tytuły wyrównane do lewej, wyróżnione pogrubieniem i poprzedzającym je, dodatkowym odstępem. Akapity należy rozpoczynać od wcięcia. Tabele, wykresy itp. wyłącznie czarno-białe należy dołączyć na końcu tekstu.

Struktura

Artykuł winien zawierać poniższe elementy składowe. Autor ma swobodę w ich ujęciu i nazwaniu, lecz winny one być łatwe do zidentyfikowania dla recenzentów, co zwiększy szanse publikacji.

  1. Główna teza (problem do rozwiązania, pytanie badawcze)
  2. Osadzenie w teorii/literaturze (i pokazanie bezpośrednich związków między teorią a postawionym problemem)
  3. Metodologia
  4. Dane i analiza. Omówienie i interpretacja wyników.
  5. Wnioski (konkluzje).
Abstrakt

Abstrakt powinien ułatwić czytelnikowi dotarcie do tekstu i zachęcać do sięgnięcia po cały artykuł. Prezentuje pytanie badawcze, cel i zakres pracy, wykorzystane dane, metodę i zakres badania, wreszcie przedstawia najważniejsze tezy i  wyniki.

Abstrakt powinien być napisany w trzeciej osobie i nie powinien powtarzać ani parafrazować tytułu tekstu. Nie powinien też zawierać definicji, cytatów ani elementów argumentacji. Ma być zwięzły, pozbawiony efektów stylistycznych i powtórzeń. Zachęcamy do pisania zdaniami prostymi lub współrzędnie złożonymi, bez zdań wtrąconych. Nieprecyzyjny, nietrafny lub nierzetelny abstrakt utrudnia odtworzenie na jego podstawie treści tekstu, a tym samym zmniejsza szansę odzewu ze strony czytelników.

Słowa kluczowe  

Autor powinien wskazać 3 – 5  słów kluczowych. Pierwszym może być szczegółowa nazwa subdyscypliny socjologicznej, do której należy praca. Słowa kluczowe nie powinny być zbyt ogólne (np. globalizacja, kapitalizm, zmiana społeczna), mogą być nimi nazwy własne. Winny być tak dobrane, by czytelnik mógł znaleźć tekst wyszukując go według słów kluczowych w elektronicznej bazie czasopism.  Ponieważ abstrakty i słowa kluczowe są tłumaczone na angielski, autor powinien brać pod uwagę ich przekładalność. Zachęcamy do używania możliwie standardowej, powszechnie stosowanej terminologii zarówno polskiej, jak i angielskiej, unikania neologizmów, metafor etc.

 Opiniowanie i kwalifikowanie tekstów do druku

Wraz z tekstem autor składa oświadczenie, że praca jest wyłącznym i  oryginalnym dorobkiem autora(ów), że udział innych osób, które przyczyniły się do powstania tekstu został odnotowany (np. w formie przypisu lub podziękowania za udostępnienie danych, opracowanie metody pomiaru, konsultację metodologiczną itp.) oraz że wśród autorów nie jest wymieniona osoba, której wkład w powstanie tekstu jest nieznaczący (tzw. honorary authorship).

Wzór oświadczenia

Jeśli do powstania tekstu przyczyniło się udzielone autorowi(om) wsparcie (np. stypendium autorskie, grant badawczy itp.), to autor zobowiązany jest podać w tekście (w przypisie) źródła finansowania badań lub samej publikacji.

Każdy nadesłany tekst jest opiniowany przez dwóch recenzentów w systemie double-blind review, czyli recenzenci nie wiedzą, kto jest autorem, a autor nie wie, kim są recenzenci. Lista recenzentów zawarta jest na drugiej stronie okładki i na stronie internetowej „Studiów”.

Recenzenci przedstawiają swoją opinię w formie pisemnej. Recenzja zawiera finalną konkluzję, wyrażoną poprzez zakwalifikowanie tekstu do jednej z czterech kategorii:

1. Przyjąć do druku bez zmian lub z drobnymi poprawkami techniczno-redakcyjnymi

2. Zaakceptować po uwzględnieniu (nielicznych) poprawek wskazanych przez recenzenta

3. Ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji

4. Odrzucić. 

Główne kryteria brane pod uwagę przez recenzentów to:

a/ Oryginalność i teoretyczna doniosłość problematyki (także koncepcji i metody badawczej);

b/ Metodologiczna poprawność; wiarygodność/adekwatność danych;

c/ Jasne przedstawienie głównej tezy/pytania badawczego klarowny i logiczny styl wywodu;

d/ Jak dalece tekst wzbogaca (modyfikuje) dotychczasowe ustalenia teoretyczne, metody badawcze i wyniki badań;

e/ Poprawność formalna tekstu (zgodność z wymaganiami określonymi przez redakcję).

Dodatkowo, w zależności od charakteru nadesłanego tekstu, brane są pod uwagę:

a/ inspiracja do dyskusji naukowej;

b/ potencjał dydaktyczny tekstu;

c/ bazowanie na oryginalnych danych empirycznych. 

Poprawki

Zdecydowana większość recenzji zaleca wprowadzenie mniejszych lub większych poprawek.  Poprawki te winny być wyraźnie zaznaczone (np. poprzez opcję „śledź zmiany”, wyróżnienie kolorem, itp.). Gdy zmiany są poważniejsze (konkluzja recenzenta nr 3: „ponownie rozważyć po dokonaniu istotnych poprawek i powtórnej recenzji”) oczekujemy trzech rzeczy:

  • roboczego tekstu (na wcześniejszej wersji w przejrzysty sposób naniesione są zmiany); 
  • czystopisu nowej wersji;
  •  odpowiedzi na recenzje, gdzie autor ustosunkuje się do recenzji, wskaże co zmienił, a czego nie zmienił (i dlaczego), itp.
Autocytowanie

Rankingi pozycjonują czasopisma biorąc pod uwagę wiele kryteriów. Rankingi są ważne, bo od nich zależy punktowa „wycena” publikacji. Negatywnym czynnikiem oceny są tzw. autocytowania  (im ich więcej, tym gorzej), rozumiane jako przywoływanie (cytowanie) publikacji zamieszczonych w tym samym czasopiśmie.  Preferowane są przywołania/cytowania z innych czasopism, najlepiej „topowych” w danej dziedzinie. Oczywiście niekiedy odwołanie się do artykułu ze „Studiów Socjologicznych” jest niezbędne dla właściwego przedstawienia argumentacji. Niemniej, teksty z przesadną liczbą autocytowań będą kierowane do recenzentów pod warunkiem radykalnego ich ograniczenia.

Standardy etyczne

Redakcja „Studiów Socjologicznych” przywiązuje dużą wagę do standardów rzetelności naukowej i respektowania zasad dobrych praktyk w nauce. Wszystkie przejawy naruszania prawa lub etyki działalności naukowej, w tym plagiaty i autoplagiaty, będą dokumentowane i upubliczniane.

Obowiązujący format not bibliograficznych

Odsyłacze do literatury umieszczane są w tekście (nie w przypisie!) i przyjmują postać (Szczepański 1969: 123). Jeśli w  tekście są przypisy, powinny być one nieliczne, krótkie i umieszczone na końcu, przed bibliografią.

Spis literatury na końcu tekstu ma być sporządzony wedle następującego wzoru:

Monografia:

Szczepański, Jan. 1969. Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.

Redakcja pracy zbiorowej:

Berkman, Lisa F. and Ichiro Kawachi, eds. 2000. Social Epidemiology. New York: Oxford University Press.

Rozdział w pracy zbiorowej:

Janicka, Krystyna. 1970. Społeczne aspekty ruchliwości geograficznej. W: W. Wesołowski (red.).  Zróżnicowanie społeczne. Wrocław: Ossolineum, s. 375-400.

Artykuł w czasopiśmie:

Wejland, Andrzej P. 1991. Ukryte porównania. „Studia Socjologiczne” 1-2: 91-108.

Malewska, Hanna i Violaine Londe-Tarbes. 1996. Społecznicy, ich tożsamość i zaangażowanie. „Studia Socjologiczne” 2: 35-54.

Artykuł w czasopiśmie gdy dostępny DOI:

Halamska, Maria. 2016. The Evolution of Family Farms in Poland: Present Time and the Weight of the Past. „Eastern European Countryside” 22: 27-51, DOI: https://doi.org/10.1515/eec-2016-0002.

Źródła internetowe:

Odsyłacz w tekście ma taka samą postać jak przy „papierowych” publikacjach, natomiast w bibliografii na końcu podany jest link do publikacji internetowej i data dostępu w formule DD MM RRR.

Przykład 1: W tekście (CBOS 2016);  w bibliografii: CBOS.2016. Stosunek do przyjmowania uchodźców. Komunikat z badań nr 169. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_169_16.PDF. Dostęp 17.09.2017.

Przykład 2: W tekście (Wang 2017); w bibliografii: Wang, Trisia. 2017. Big Data Needs Thick Data. „Etnography Matters”. http://ethnographymatters.net/blog/2013/05/13/big-data-needs-thick-data/. Dostęp 17.09.2017.

 

Instrukcja do Editorial System

1. Wejdź na stronę https://www.editorialsystem.com/stsoc/.

2. Kliknij „utwórz nowe konto” i jako login podaj swój adres e-mail.

3. Wypełnij formularz rejestracyjny i wprowadź hasło. Zapamiętaj (zapisz) hasło, gdyż dalsze kontakty z redakcją będą realizowane wyłącznie za pomocą Editorial System (dalej ES).

4. Procedura logowania jest taka sama dla autorów i recenzentów. Recenzentom zostanie przez system przypisany ich recenzencki status, o czym zostaną e-mailowo poinformowani. Dalsza część instrukcji dotyczy autorów.

5.  Po pomyślnym zalogowaniu kliknij „wyślij nowy artykuł”.

6. Postępuj wedle instrukcji wyświetlanych na monitorze. Procedura zgłoszenia tekstu do „Studiów Socjologicznych” obejmuje 13 kroków. Każdy z nich musi zostać pomyślnie zrealizowany, inaczej ES nie wyśle tekstu do redakcji. Komentarze do niektórych kroków:

Krok 3: skrócony tytuł. ES dopuszcza 60 znaków, lecz zalecamy 30-35. Skrócony tytuł będzie uwidoczniony na okładce i w nagłówkach poszczególnych stron.

Krok 5: streszczenie po polsku i angielsku. ES dopuszcza 150 słów.

Krok 6: autorzy. Osoba składająca tekst (zalogowana do ES) będzie automatycznie wskazana jako autor do korespondencji (cała komunikacja z redakcją będzie przechodziła przez e-mail tej osoby) i jako pierwszy autor. Od roku 2019 obligatoryjne dla wszystkich autorów jest podanie identyfikatora ORCID. Można go utworzyć klikając link zamieszczony w ES. Jeżeli jest więcej autorów, kliknij „dodaj autora” i podaj ich dane. Po dodaniu będzie możliwość zmiany kolejności autorów (autor wysyłający nie musi być pierwszy). Jeśli chcesz zmienić autora do korespondencji, kliknij odpowiednią ikonę.

Krok 7: oświadczenie autorów. Należy uprzednio wypełnić i podpisać oświadczenie (można je pobrać ze strony „Studiów”), następnie zeskanować i dołączyć do ES. Bez oświadczenia artykuł nie zostanie przesłany.

Krok 8: słowa kluczowe. Każde wpisane słowo należy osobno zatwierdzić przez ENTER.

Krok 9: dziedziny. Wskaż dziedziny (najlepiej jedną!), które najlepiej odpowiadają treści artykułu. Pomoże nam to dobrać kompetentnych recenzentów.

Krok 11: pliki do załączenia. Załącz tekst artykułu. ES dopuszcza osobne pliki dla tabel i wykresów, ale nie jest to konieczne. Niemniej, skomplikowane wykresy/ryciny proponujemy dołączyć osobno. Proszę pamiętać, że kolorowe ryciny/diagramy nie będą akceptowane i zadbać o to, by ryciny/mapy/wykresy w odcieniach szarości były maksymalnie czytelne.

Krok 12: plik PDF. ES automatycznie wygeneruje plik PDF, który należy otworzyć i zaakceptować. Recenzenci będą pracować na pliku PDF, lecz będą mieli także wgląd w oryginalny plik w Wordzie.

Krok 13: wyślij do redakcji. System nada artykułowi numer, którym można posługiwać się w kontaktach z redakcją. Po pomyślnym wysłaniu tekstu autor dostanie automatycznego e-maila potwierdzającego złożenie tekstu.

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji