The paper demonstrates a close relationship of post-truth to pragmatic truth as William James put it. As such post-truth cannot be treated—as it is commonly perceived— as a falsehood in the sense given it by the classical idea of truth. Post-truth is not a classical cognitive value, but a means of action, more concretely, a means of realizing interests of its operator by using the method of cognitive camouflage; it means that post-truth is disguised as a truth in its classical (correspondence) sense, but it only seemingly communicates in the objective way (i.e., impartially and nonsubjectively) real facts. In my view, the present eruption of post-truths is an effect of the spreading of the pragmatic system of values and infecting by it the whole public sphere and, in consequence, also individual principles and norms of action.

I investigate the idea of science elaborated by Edmund Husserl in his later works, first of all, in Cartesian Meditations and the Crisis of European Sciences. The first part of this investigation has been published in the paper: Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej [Edmund Husserl’s Idea of Science and the Project of Phenomenology as a Strict Science], Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 2019, 7 (2), pp. 247–264. Husserl claims that the transformation of philosophy into a strict science, which is the basic aim of his intellectual enterprise, is connected with a reform of all the positive sciences. Positive science is closely related to philosophy—both they have a common grounding and ideal. The paper also compares Husserl’s project of philosophy as a fundamental science with the today trends in philosophy and the plurality of its schools, attitudes, fields of problems and methods.

I investigate Husserl’s long-term research on revealing/constructing a proper idea of science. For Husserl this idea was of tremendous importance: it had to be the basis of forming a (the) proper philosophy (phenomenology), that is, a philosophy which was to be an exact science, a new and higher form of science. According to Husserl, the idea of science is not a free project of individual researchers, scientific communities, but the very essence of science—changeless, universal, nontransformable, non-culturally and socially loaded, ahistorical, and non-relativized to scientific praxis. It was attempt to determine a new status of philosophy which led Husserl’s to the consideration of a universal idea of science.

Badam problem uniwersalności nauki w jej koncepcjach epistemologicznych oraz zsocjologizowanych, a w tych drugich także tezę o antyuniwersalności nauki. Wyróżniam wśród typów uniwersalności nauki epistemiczną oraz kulturowo-społeczną globalną, w tej ostatniej — uniwersalność globalną poziomu bazowego nauki, a ponadto etyczno-aksjologiczną. Pokazuję, że w epistemologii naukę uznaje się za uniwersalną w jej podstawowych aspektach, tj. wiedzy, przedmiotu, podmiotu, wartości poznawczych oraz metody, ponieważ ta cecha jest według metatez epistemologii koniecznym efektem ważności i autonomiczności nauki. Wykazuję też, że ujęcia zsocjologizowane nauki, stojące na stanowisku multikulturalizmu, niewłaściwie traktują naukę jako nieusuwalnie antyuniwersalną, jako dziedzinę związaną tylko z kulturą zachodnią. Proponuję stanowisko uniwersalizmu globalnego poziomu bazowego postulujące, że nauka wyrasta z kulturowej bazy (zawierającej kryteria najsłabszej racjonalności, empiryczności i metodyczności) wspólnej dla wszystkich kultur. Badam ponadto, jak uniwersalność będąca własnością nauki, staje się wartością nauki i jakie znaczenie ma ta własność i zarazem wartość nauki dla ludzkiego świata.