Abstract
Energia elektryczna jest produktem przeznaczonym na sprzedaż. Ma jednak specyficzne
znaczenie, które skutkuje nadaniem jej przymiotu dobra publicznego. Przyczyną takiego stanu jest
konieczność zagwarantowania ciągłości jej dostaw. Niezbędna jest nie tylko dla prawidłowego
funkcjonowania gospodarstw domowych, lecz w szczególności konieczna dla zapewnienia bezpieczeństwa
kraju. W obowiązującym systemie gospodarczym, posługując się terminem konstytucyjnym:
społeczną gospodarką rynkową, to konkurencja, uważana jest za najlepszą metodę kształtowania
rynku i występujących w jego ramach stosunków. Niewątpliwie nie we wszystkich podsektorach
energetyki niewidzialna ręka rynku pozwala na realizację swoich celów i funkcji w sposób
wystarczający. Zatem niezbędne staje się wprowadzenie odpowiednich, aktywnych mechanizmów
regulacji stanowiących skuteczny substytut dla konkurencji. Regulatorowi – czyli prezesowi Urzędu
Regulacji Energetyki przypisano szereg zadań i kompetencji. Ma on obowiązek dbania o interes
państwa w zakresie rozwoju przedsiębiorstw energetycznych. Równocześnie wykonuje on zadanie
ochrony odbiorcy końcowego przed nakładaniem nieuzasadnionych opłat za dostarczaną energię.
Jednakże regulator nie może być rzecznikiem wyselekcjonowanej grupy uczestników rynku. Jego
funkcją jest zastępowanie mechanizmów konkurencji rynkowej przy wykorzystaniu dostępnych
narzędzi prawnych i ekonomicznych. Rolę regulatora należy określić, jako zamiennika rynku
konkurencyjnego. Połączenie wskazanych powyżej zadań jest trudne, ale możliwe, przy zachowaniu
niezależności regulatora oraz nadaniu i zagwarantowaniu mu uprawnień umożliwiających, m.in. kontrolę nad gospodarką finansową spółek jednoosobowych Skarbu Państwa lub podmiotów
państwowych działających w branży dystrybucji energetycznej. Niniejszy tekst ma na celu przedstawienie
zależności między rozmaitymi formami aktywności organów regulacyjnych a podmiotami
uczestniczącymi w rynku energii, w szczególności spółek zajmujących się dystrybucją energii
elektrycznej. Autorzy wskazują, czym jest sama regulacja oraz kto wprowadza normy wiążące
strony. Ponadto podejmują staranie przedstawienia czytelnikowi w przystępny sposób zagadnienia
przychodu regulowanego oraz uwypuklenia w nim roli regulacji jakościowej. Istotą artykułu jest
wykazanie formy i stopnia oddziaływania Regulatora na wyniki finansowe OSD.
Go to article