Barwne historyczne dzieje klientelizmu jako fenomenu społecznego zawsze miały ścisły związek z władzą polityczną, jej zdobywaniem, podtrzymywaniem i sprawowaniem. Dotyczy to każdego szczebla władzy. Klientelizm jako aktywność niepenalizowana może sprzyjać działaniom pozaprawnym, których celem jest czasami nieuprawnione wpływanie na wyniki rozgrywek wyborczych. W artykule wskazano, jak relacje klientalne na poziomie gmin mogą łączyć się z nieuprawnionym wpływem na losy starć wyborczych w wyborach gminnego organu wykonawczego. W tym celu zaprezentowano wybrane strategie aktorów gminnych, których podstawą jest klientelizm i które wdrażane są w celu modyfikacji wyników wyborów gminnych włodarzy. Artykuł kończy dyskusja w zakresie możliwości wykrywania naruszeń wyborczych za pomocą analiz tzw. bliskich wyborów w schemacie regresji nieciągłej (Regression Discontinuity Design – RDD).

This article discusses two successive confederations established by the clients and employees of Janusz Ostrogski. They functioned just after the death of their patron, mainly within the Ostrogski Fee Tail. The fi rst, founded in 1620, was concerned with the property claims of Ostrogski’s most trusted servants and clients during the settlement of his estate. The second exemplifi ed the political demands of the landed nobility whose domains fell within the Ostrogski Fee Tail. Both of these played an important role in shaping the legal and organisational framework for estates.