Bramy i kordegardy stanowiły istotną część ogrodzeń większości założeń dworskich i pałacowych. W zależności od wielkości majątków ich liczba wahała się od jednej do czterech. Pierwotnie miały charakter najczęściej obronny. Z czasem zaczęły jednak pełnić rolę w układzie kompozycji przestrzennej wielu rezydencji. Autorki na wybranych przykładach opisują architekturę tego typu obiektów oraz stan ich zachowania w województwie lubelskim.

The major part of the paper is describing practice of using oral history method in the “Grodzka Gate – NN Theater” Center in Lublin. This cultural center started collecting testimonies in 1995 and formally created the Oral History Program in 1998. Educational and artistic exemplars include most of activities there: using oral history as a background in exhibitions, artistic celebrations and long-term programs, commemorations (about Righteous Among the Nations, Holocaust Survivors etc.).