Nauki Humanistyczne i Społeczne

Biuletyn KPZK

Zawartość

Biuletyn KPZK | 2018 | No 270

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza i ocena doświadczeń wybranych miast subregionalnych w programowaniu rewitalizacji. Na wstępie określono politykę strategiczną państwa względem ośrodków subregionalnych. Wskazano na wytyczne wnikające z Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, Krajowej Polityki Miejskiej i Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Następnie szczegółowo zbadano dotychczasowe działania podejmowane w 4 miastach, które w wyniku reformy administracyjnej w 1999 r. utraciły status miasta wojewódzkiego, tj. w Ciechanowie, Legnicy, Pile i Przemyślu. Scharakteryzowano obecnie obowiązujące dokumenty, a w szczególności opisano specyfikę obszarów objętych rewitalizacją. W dalszej kolejności przedstawione zostały wiodące kierunki przekształceń tych obszarów, wynikające z przyjętej polityki rewitalizacyjnej. Pozwoliło to na sformułowanie pewnych uogólnień na temat specyfiki procesu odnowy obszarów zdegradowanych w ośrodkach subregionalnych w Polsce.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Przemysław Ciesiółka

Abstrakt

Program rewitalizacji to zbiór zintegrowanych działań na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowanych terytorialnie, prowadzonych przez interesariuszy rewitalizacji. Działania te powinny być oparte na rewitalizacyjnym zarządzaniu strategicznym i przestrzennym bardzo silnie ukierunkowanym na poprawę warunków życia i zamieszkania lokalnej społeczności. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie istoty programu rewitalizacji jako scenariusza przestrzennych i strategicznych działań władz gminy. Autorki udowadniają, że zarządzanie przestrzenne i zarządzanie strategiczne stanowią narzędzia pozwalające na przeprowadzenie procesu rewitalizacji. W pracy poświęcono fragment na teoretyczne i operacyjne rozumienie zagadnienia, a także zaprezentowano przykład zaczerpnięty z Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Krobia, który został opracowany w 2017 r.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Sylwia Staszewska
Olga Dajek

Abstrakt

Wejście w życie ustawy o rewitalizacji (Dz.U. z 2015 r. poz. 1777 z późn. zm.) z dniem 18 listopada 2015 r. umożliwiło gminom sprawne planowanie i wdrażanie procesu wyprowadzania obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysowego. W ustawie znalazły się kluczowe uregulowania wpływające na programowanie rewitalizacji w Polsce. Jednym z najważniejszych instrumentów jest gminny program rewitalizacji (GPR). Aby móc w pełni wykorzystać potencjał, jaki drzemie w tym dokumencie, należy szukać rozwiązań pozwalających na stworzenie go w jak najbardziej kompleksowej formie. Jednym z przykładów takich działań jest współpraca ośrodka uniwersyteckiego z jednostką samorządu terytorialnego. Można powiedzieć, że dzięki połączeniu wiedzy praktycznej urzędników z wiedzą teoretyczną ekspertów ze środowiska akademickiego uzyskano projekt unikalny w skali kraju. Jest także wyjątkowy dlatego, że w procesie jego tworzenia aktywnie uczestniczyli studenci gospodarki przestrzennej. Celem artykułu jest przedstawienie przebiegu procesu współpracy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza z urzędem podczas sporządzania Gminnego Programu Rewitalizacji dla miasta Kalisza oraz ukazanie roli, jaką odegrali w tym projekcie studenci.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Malwina Balcerak
Maciej Główczyński
Adam Wronkowski

Abstrakt

Praca dotyczy wybranej problematyki z zakresu zabytków nieruchomych w dokumentach planistycznych gmin: Bielice, Gryfino, Kołbaskowo, Stare Czarnowo i Widuchowa. Postępowanie polegało na porównaniu treści z zakresu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego zawartych w: studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, rejestrze Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Zachodniopomorskiego. Pozwoliło to na wykazanie niespójności w aspekcie dziedzictwa kulturowego w dokumentach planistycznych oraz na wskazanie dobrych praktyk w procesie opieki nad materialnym dziedzictwem kulturowym.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Anna Siniecka
Emilia Bogacka
Adrian Rutkowski
Sylwia Sydor

Abstrakt

W opracowaniu została przeprowadzona dyskusja na temat ekonomicznych efektów zewnętrznych, ze szczególnym naciskiem na efekty technologiczne. Zwrócono także uwagę na problem internalizacji ekonomicznych efektów zewnętrznych wywoływanych przemieszczaniem się (transportem) na obszarach dotkniętych procesem urban sprawl. Badania przeprowadzono dla wszystkich gmin krakowskiego obszaru metropolitalnego (KOM). W ich wyniku przedstawiona została wartość ponoszonych bezpośrednio strat finansowych oraz wartość straconego czasu generowana koniecznością dojazdów i powrotów w przestrzeni KOM-u.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Artur Hołuj

Abstrakt

Poznań jako jedna z najsilniejszych jednostek miejskich w kraju ma znaczną strefę oddziaływania (obszar funkcjonalny). Naturalną konsekwencją takiego modelu rozwoju są poważne problemy komunikacyjne spowodowane dynamicznym rozwojem strefy podmiejskiej. Za ich rozwiązanie przyjmuje się oparcie układu komunikacji publicznej na węźle kolejowym i stworzenie na jego podstawie Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Jednak dla sprawnego funkcjonowania takiego systemu zachodzi potrzeba integracji z innymi systemami transportowymi za sprawą węzłów przesiadkowych. Celem artykułu jest ukazanie potencjału na stworzenie policentrycznego systemu multimodalnych węzłów przesiadkowych, opartych na istniejących kolejowych dworcach miejskich (dworcach dzielnicowych). W badaniach skupiono się na perspektywie pasażera, a główną metodę badawczą stanowi wywiad pogłębiony. Pozwoliło to uzyskać opinię oraz zidentyfikować potrzeby pasażerów korzystających z badanych obiektów. W trakcie badań skoncentrowano się także na analizie zachowań komunikacyjnych pasażerów oraz analizie sposobu funkcjonowania samych dworców miejskich. Dodatkowo pozyskano informację o przybliżonym celu podróży pasażerów, co pozwoliło wyznaczyć hipotetyczne zasięgi oddziaływania poszczególnych dworców miejskich. Wyniki badań pozwoliły na opracowanie szeregu rekomendacji mających na celu optymalizację funkcjonowania wybranych kolejowych dworców miejskich zarówno w aspekcie technicznym, jak i organizacyjno-zarządczym. Mogą one stanowić podstawę do opracowania koncepcji zrównoważonego transportu publicznego o zasięgu metropolitalnym.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Wojciech Wachowiak

Abstrakt

W artykule zaprezentowano wyniki badań nad krajobrazem obszaru zachodniej części Uzdrowiska Inowrocław, który mimo położenia w mieście charakteryzuje się wiejską genezą i fizjonomią. Celem opracowania było rozpoznanie zasobów tego krajobrazu, określenie tempa jego przekształceń, ustalenie wartości oraz wskazanie możliwych kierunków rozwoju. Badania polegały na diagnozie krajobrazu pod względem fizjonomicznym w różnych wymiarach (kompozycyjnym, panoramicznym i planistycznym), przy użyciu metod stosowanych na gruncie architektury krajobrazu i urbanistyki. Ich realizacja pozwoliła m.in. na sformułowanie wytycznych w zakresie ochrony i kształtowania badanego krajobrazu. Za cel przyjęto również określenie przydatności zastosowanego schematu postępowania badawczego w działalności praktycznej, w tym wskazanie możliwości implementacji uzyskanych wyników do planowania przestrzennego w skali lokalnej. Opracowanie ma charakter studium przypadku, z którego wnioski mogą być pomocne w analizie podobnych obszarów i ich krajobrazów.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Michał Micek

Abstrakt

Fortyfikacje są cennymi elementami dziedzictwa kulturowego obecnymi w wielu polskich miastach. Niestety nie zawsze są właściwie chronione i wykorzystywane, mimo że nierzadko mają status obiektów zabytkowych. Narzędzi potencjalnie umożliwiających wzmocnienie ochrony fortyfikacji dostarcza planowanie przestrzenne. Badania obejmowały szczegółową analizę zapisów zawartych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, dotyczących twierdz pierścieniowych w Poznaniu i Wrocławiu. W studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego obu miast można znaleźć odniesienia do położenia i wykorzystania twierdz pierścieniowych. Tereny fortyfikacji w Poznaniu objęte są 9 miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, 5 kolejnych planów obejmujących swoim zasięgiem fortyfikacje znajduje się w przygotowaniu. Fortyfikacje twierdzy pierścieniowej we Wrocławiu objęte były 9 miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Wyniki analiz dokumentów planistycznych wskazują na niewykorzystywanie w pełni narzędzi umożliwiających ochronę fortyfikacji, oferowanych przez system planowania przestrzennego. W opracowaniach pomijany jest kontekst i walory krajobrazowe fortyfikacji, brak prób wiązania terenów zieleni fortecznej w system oraz – w przypadku Wrocławia – brak ujmowania zieleni na fortyfikacjach jako istotnego waloru. W większości przypadków w opracowaniach występuje niska szczegółowość zapisów związanych z ochroną obiektów historycznych.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Agnieszka Wilkaniec
Łukasz Pardela
Magdalena Szczepańska

Abstrakt

W artykule przedstawiono problem postrzegania jednostek pomocniczych miasta przez ich mieszkańców. Przybliżono historię powstania dzielnic samorządowych w Krakowie, zaprezentowano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród mieszkańców trzech dzielnic (n=1433) oraz odniesiono je do obserwacji innych autorów, prezentowanych w literaturze przedmiotu. Badania ukazały, że funkcjonujące już ponad ćwierć wieku dzielnice samorządowe słabo wpisały się w świadomość mieszkańców i nie odgrywają istotnej roli w ich życiu. Respondenci w większości nie potrafili poprawnie podać nazwy własnej dzielnicy i nie znali jej zasięgu przestrzennego. Nadal silnie zakorzenione w ich świadomości okazały się dawne podziały administracyjne i historyczne jednostki osiedleńcze (dawne wsie). Ankietowani na ogół nie brali udziału w życiu publicznym dzielnic i nie włączali się w podejmowane na ich szczeblu inicjatywy.

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marcin Semczuk
Piotr Serafin
Bernadetta Zawilińska

Abstrakt

Artykuł ma na celu określenie głównych uwarunkowań rozwoju wiejskich przestrzeni tematycznych w kontekście odnowy wsi. Na tym tle autorzy podejmują próbę wyjaśnienia mechanizmów rządzących omawianym procesem oraz ich efektów. Wobec powyższego skoncentrowano się na przedstawieniu mechanizmów rozwoju procesów, które prowadzą do rozkwitu tej idei (anatomia sukcesu – przypadek wsi Sierakowo Sławieńskie), oraz takich, które ten rozwój spowalniają lub zupełnie ograniczają (anatomia porażki – przypadek wsi Lubcza).

Przejdź do artykułu

Autorzy i Afiliacje

Marcin Wójcik
Pamela Jeziorska-Biel

Instrukcja dla autorów

Wytyczne i uwagi edytorskie

I. Struktura artykułu naukowego składanego do publikacji w wydawnictwach KPZK PAN (seria: Biuletyn) powinna przedstawiać się w sposób następujący:

II. Strona tytułowa powinna być kompletna co do wszystkich elementów oraz musi być sformatowana zgodnie ze wzorem dostarczonym przez Redakcję.

III. Prace powinny mieć objętość 0,6 - 08 ark. wydawniczego (czyli 24 000 – 32 000 znaków); prace o większej objętości powinny być uzgadniane i zaakceptowane przez Redakcję wydawnictw KPZK PAN.

IV. Prace powinny być dostarczone na nośniku typu CD-R lub przesłane drogą elektroniczną w programie uzgodnionym z Redakcją (np. MS Word, Word Perfect). W przypadku stosowania nietypowego edytora tekstu należy przygotować plik w formacie RTF lub ASCII.

V. Uwagi dotyczące przygotowania map, rycin i zdjęć:

a. jakość ilustracji powinna pozwalać na ich bezpośrednią reprodukcję. Ilustracje w formie map bitowych muszą mieć rozdzielczość wynoszącą co najmniej 300 dpi i być zapisane w typowym formacie graficznym. Materiał ilustracyjny powinien być dostarczony na foliach, kalkach lub dobrej jakości odbitkach, nie wymagających przerysowania, nadających się do skanowania lub też na dyskietce w plikach.

b. najlepszą formą są ryciny zapisane wektorowo w programie Corel Draw, Adobe Ilustrator, MS Word, MS Excel lub podobnych, dających się odczytać w wymienionych programach. Ryciny wektorowe pozwalają na zmianę czcionki i jej wielkość na przyjętą w publikacjach KPZK PAN, ewentualnie zmianę kolorów na szrafy (w druku czarnobiałym).

c. ryciny bitmapowe (fotografie, mapy, reprodukcje, skany, ryciny postscriptowe) powinny być przygotowane w rozdzielczości co najmniej 300 dpi i podstawie 130 mm dających się odczytać w programie Adobe Photoshop lub Adobe Acrobat (np.: .tif, .jpg, .eps, .pdf).

d. materiał ilustracyjny ściągnięty z Internetu nie nadaje się do druku, ze względu na małą rozdzielczość.

VI. Notki (odsyłacze, przypisy) w tekście powinny mieć jednolitą numerację.

VII. Przypisy dolne służą wyłącznie do komentowania pewnych wątków pobocznych zaanonsowanych w tekście głównym pracy – tzn. odnoszą się do pewnego fragmentu tekstu głównego, zawierającego objaśnienia do tego fragmentu, np. informacje o innych pracach, komentarze, dygresje, polemiki. Nie mogą natomiast służyć jako odnośniki do literatury (tzn. zamiast odnośników w nawiasach w tekście głównym pracy).

VIII. Cytaty zawarte w pracy muszą być wyraźnie oznaczone w tekście – „wzięte w cudzysłów”. Cytaty muszą być udokumentowane: należy wskazać, skąd pochodzą.

IX. Powiązania cytatu z opisem bibliograficznym cytowanego dzieła/dokumentu, zawartym w spisie literatury na końcu pracy, dokonuje się poprzez wstawienie w odpowiednim miejscu tekstu odnośnika do literatury, w nawiasie, w którym podaje się: nazwisko autora cytowanej pracy, rok wydania cytowanej pracy, strona lub zakres stron, z których cytat zaczerpnięto. Przykład: [Tyrała, 2001, s. 10] lub [Strategia…, 2000, s. 10]. Jeżeli nazwisko autora pojawia się jako naturalny element tekstu, w nawiasie podaje się tylko rok wydania cytowanej pracy – np.: Według Tyrały [2001, s. 10] lubZgodnie z zapisami Strategii…, [2000, s. 10]. Cytując dwie prace tego samego autora wydane w tym samym roku, dla uniknięcia nieporozumień, przy roku wydania dodaje się małe literki "a", "b", "c" itd., np.: [Tyrała, 2001a, s. 10] a w innym miejscu tekstu[Tyrała, 2001b, s. 33].

tytuł – maksymalnie 2-3 linijki maszynopisu,

abstrakt – (w jęz. angielskim) nie więcej niż pół strony maszynopisu standardowego (ok. 100 – 150 słów), powinien zawierać: sformułowanie celu pracy/badań, identyfikację obiektu badań, przedmiotu rozważań, istotę stosowanej metody, najważniejsze wyniki i wnioski; abstraktowi powinna towarzyszyć lista słów kluczowych (pięć słów w jęz. polski i angielskim) oraz lista kodów JEL (do pięciu) (https://www.aeaweb.org/jel/guide/jel.php),

wstęp – zawierający np. identyfikację problemu badawczego, pytania badawcze, hipotezy, cele pracy, opis wykorzystanych materiałów, zastosowanych metod badawczych itp.

zasadnicza część pracy (rozwinięcie) – zawierająca: wyniki badań, studiów, analiz, wnioski, dyskusję, polemikę z innymi pracami, rekomendacje zaadresowane przedmiotowo, podmiotowo itp.,

zakończenie – będące rodzajem podsumowania przeprowadzonych rozważań, zawierające np. zestawienie najistotniejszych wniosków, rekomendacji itp.

• podziękowania – opcjonalnie oraz ewentualna informacja o źródłach finansowania publikacji i wkładzie innych podmiotów w opracowanie publikacji (zgodnie z wymogami jakościowymi i standardami etycznymi opisanymi niżej),

spis literatury (bibliografii) – tylko pozycji cytowanych/ przywoływanych w tekście artykułu,

afiliacja autora/ współautorów (informacja o autorze/autorach powinna zawierać następujące dane: stopień naukowy, nazwa uczelni, wydziału, instytutu, katedry, adres uczelni, e-mail, telefon kontaktowy),

• załączniki/dodatki/suplementy – opcjonalnie (będą publikowane tylko w szczególnie uzasadnionych sytuacjach po uzgodnieniu z Redakcją wydawnictw KPZK PAN).

• indeksy – opcjonalnie (głównie do wydawnictw w formie monografii naukowej).

Pełen opis bibliograficzny cytowanej pozycji zamieszczany jest w spisie literatury przedmiotu (spisie bibliografii) na końcu pracy.

Uwaga: w wydawnictwach KPZK PAN nie stosuje się powoływania literatury w tekście poprzez zastosowanie odnośników numerycznych w nawiasach kwadratowych [#] lub w postaci indeksu górnego # bądź [#], odsyłającego do przypisu dolnego lub przypisów końcowych gdzie umieszczane byłyby wówczas opisy bibliograficzne cytowanych prac.

10. Spis literatury przedmiotu (spis bibliografii) powinien być umieszczony na końcu pracy i obejmować tylko pozycje, na które powołuje się autor publikacji w tekście, w wykazie ułożonym alfabetycznie i ponumerowanym. Poszczególne opisy bibliograficzne powoływanych prac (książek, artykułów, rozdziałów w monografiach, dokumentów itp.) powinny zawierać kolejno: nazwisko i pierwszą literę imienia autora, rok wydania, tytuł pracy napisany kursywą, nazwę wydawcy, miejsce wydania. Przykład:

Artykuł: Besala J., 2002, Żywioły sterują historią. „Focus” nr 4(79).

Książka: Tyrała P., 2001, Zarządzanie kryzysowe. Wydawnictwo PWE, Toruń.

Rozdział w książce: Berliński T., 2000, Różnorodność postrzegania zagrożeń, [w:] Tyrała P. (red.), 2000, Zarządzanie bezpieczeństwem. Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.

Dokument: Strategia rozwoju energetyki odnawialnej, 2000, Ministerstwo Środowiska, Warszawa.

11. Teksty powinny być przygotowane tak starannie, aby mogły być drukowane bez zmian, z wyjątkiem rutynowych poprawek edytorskich.

1. Struktura tomu składanego do publikacji w wydawnictwach KPZK PAN (seria: Studia) każdorazowo jest uzgadniania w trybie konsultacji indywidualnym i bieżących z Redakcją.

Wymogi jakościowe i standardy etyczne

W trosce o dochowanie najwyższych standardów redakcyjnych oraz w celu zapobieżenia nierzetelności w publikacjach naukowych określanych jako tzw. „ghostwriting”[1] i „guest authorship”[2] redakcja wydawnictw naukowych KPZK PAN wymaga od autorów ujawniania informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.). W tym celu zobowiązuje się autorów do zachowania następujących standardów podczas przygotowywania tekstów składanych do publikacji w Biuletynie KPZK PAN i Studiach KPZK PAN, oraz serii Studia Regionalia KPZK PAN:

• W przypadku publikacji naukowych, które nie zostały wykonane samodzielnie, tzn. opracowano je we współautorstwie, bądź z wykorzystaniem pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej), w końcowej części pracy (w punktach: „podziękowania”, „afiliacje autorów”) należy zawrzeć notę, w której ujawniany jest wkład poszczególnych autorów (współautorów) w powstanie publikacji (artykułu, monografii). Oznacza to konieczność podania ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, zastosowanych metod, protokołu itp., wykorzystywanych w toku pracy badawczej – przygotowywania publikacji; główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt.

• Autor/ współautorzy podają ponadto informację o ewentualnych źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów w opracowanie publikacji („financial disclosure”).

Redakcja wydawnictw naukowych KPZK PAN informuje, iż wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce, w tym wykryte przypadki „ghostwriting”, „guest authorship” będą dokumentowane i oficjalnie demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).

Przypisy:

[1] Z „ghostwriting” mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji.

[2] Z „guest authorship” („honorary authorship”) mamy do czynienia wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest wykazywany jako autor/współautor publikacji.

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji